İnfaz Hesaplama Programı

İnfaz hesaplama, mahkeme tarafından hapis cezası verilen bireylerin cezaevinde fiilen ne kadar süre kalacaklarını ortaya koyan bir hesaplama yöntemidir. Bu araç sayesinde hükümlünün açık ve kapalı cezaevinde geçireceği süre ayrı ayrı analiz edilebilir. İnfaz sürelerini doğru ve pratik bir şekilde öğrenmek isteyenler için hazırlanan yatar hesaplama programı, verilen cezanın net olarak ne kadarının cezaevinde geçirilmesi gerektiğini gösterir. Toplumda yaygın olarak “yatar hesaplama” ya da “yatar süresi hesaplama” olarak da bilinen bu sistem, cezanın infazına dair merak edilen tüm ayrıntıları kullanıcılara sunar. Yazımızda güncel olarak 28.05.2025 tarihli Yeni İnfaz Paketi ile ilgili hesaplamaların nasıl yapılacağına dair yazımızı bulabilirsiniz.

Adalet sistemine dair daha fazla bilgi edinmek ve cezanızla ilgili detaylı bir analiz yapmak için aşağıdaki alanları eksiksiz doldurarak infaz hesaplama işlemini başlatabilirsiniz.

Meclise Sunulan İnfaz Paketi Teklifinin Maddeleri – 30 Madde – Güncel 29.05.2025

Kaynak: Yeni İnfaz Paketi

Yeni İnfaz Paketi Neleri Kapsıyor? İnfaz Hesaplama Nasıl Yapılacak 28.05.2025

2024 ve 2025 yıllarında, Türkiye’de ceza infaz sisteminde önemli değişiklikler getiren yeni bir infaz düzenlemesi gündeme geldi. Bu düzenleme genel bir af değildir; bunun yerine cezaların infaz koşullarında ve sürelerinde iyileştirme ve esneklikler sunmayı amaçlamaktadır. Ana hatlarıyla yeni infaz düzenlemesinin kapsadığı başlıca konular şunlardır:

Covid-19 İzin Süresinin Uzantısı ve Erken Tahliye 2025

Pandemi döneminde uygulanan COVID izniyle birçok hükümlüye tanınan erken tahliye imkânı yeniden değerlendirildi. Özellikle 31 Temmuz 2023 öncesi suç işleyen hükümlülerin infaz süreleri kısaltılıyor. Bu kişilere, normal takvime göre 3 yıl daha erken açık cezaevine geçiş ve 3 yıl daha erken denetimli serbestliğe ayrılma imkânı getiriliyor. Başka bir deyişle, suçu belirtilen tarihten önce işlemiş hükümlüler, cezalarının son 3 yılını cezaevinde geçirmeden, toplum içinde denetimli serbestlikle tamamlayabilecekler.

Kısa Süreli Cezalarda İnfaz Esnekliği

Cezası belli bir süreden kısa olan hükümlüler için alternatif infaz yollarının kapsamı genişletiliyor. Kasten işlenen suçlar için bu sınır ceza süresi bakımından 1 yıl 6 aydan 3 yıla çıkarıldı. Taksirle (yani istemeden/ihmal ile) işlenen suçlar için ise üst sınır 3 yıldan 5 yıla yükseltildi. Bu değişiklik, söz konusu sürelerin altındaki hapis cezalarının hapishane yerine diğer yöntemlerle infaz edilebilmesine olanak tanıyor. Örneğin, yeni düzenlemeye göre kasten işlenen bir suçtan 3 yıla kadar hapis cezası alan biri, koşulları uygunsa cezasını doğrudan denetimli serbestlik, evde infaz veya erteleme gibi yöntemlerle çekebilecek; cezaevine girmeyebilecektir. Benzer şekilde taksirli suçlarda 5 yıla kadar olan cezalar için de (özellikle insan ölümüyle sonuçlanmayan durumlarda) benzer alternatifler uygulanabilecektir. (Not: Taksirle ölüme neden olma suçları bu kapsamın dışındadır, aşağıda açıklanmaktadır.)

Yeni İnfaz Paketi : Kısa Süreli Hapis Cezalarında İnfaz Sınırları

Yeni infaz düzenlemesi ile birlikte kısa süreli hapis cezaları için uygulanabilecek alternatif infaz yöntemleri genişletildi. Aşağıdaki tabloda, kasten ve taksirle işlenen suçlarda hangi ceza sürelerinin doğrudan denetimli serbestlik, evde infaz ya da ceza ertelemesi gibi uygulamalara tabi tutulabileceği özetlenmiştir.

Denetimli Serbestlik ve Koşullu Salıverme Değişiklik

Hükümlülerin denetimli serbestlikten faydalanma ve koşullu salıverilme (şartlı tahliye) kriterleri esnetilerek daha fazla mahkûmun bu imkânlardan yararlanabilmesi hedefleniyor. Yeni düzenlemeye göre, denetimli serbestlik uygulamasında “cezaevine hiç girmeden tahliye” dönemi sona erecek. Artık, denetimli serbestlikten yararlanmak isteyen her hükümlü, cezasının belirli bir kısmını mutlaka cezaevinde geçirmiş olmalı. Öngörülen kriter, hükümlünün cezasının en az 1/8’ini (sekizde birini) veya 1/10’unu (onda birini) cezaevinde tamamlamış olmasıdır. Bu oran neticesinde, çok kısa süreli hapis cezaları alanlar dahi bir süre fiilen cezaevine girecek ve doğrudan dışarıya çıkamayacaklar. Örneğin, 2 yıl hapis cezası alan bir kişi, yeni sistemle birlikte en az 2-3 ay kadar cezaevinde kalmadan denetimli serbestliğe ayrılamayacak (önceki uygulamada 2 yıl ceza alan birinin, koşullu salıverme ve denetimli serbestlik süreleri düşüldüğünde hapiste kalması gerekmeyebiliyordu).

Yeni Düzenlemede Denetimli Serbestlik Şartları – “Cezaevine Hiç Girmeden Tahliye” Dönemi Sona Erecek.

Yeni infaz düzenlemesi ile denetimli serbestlikten yararlanma koşulları yeniden düzenlendi. Artık hiçbir hükümlü cezaevine girmeden tahliye edilemeyecek. Denetimli serbestlikten yararlanmak için cezanın belirli bir oranı cezaevinde infaz edilmek zorunda.

“Cezaevine hiç girmeden denetimli serbestlik” dönemi sona eriyor. Yeni düzenleme ile artık her hükümlü, cezasının bir kısmını cezaevinde geçirmeden bu haktan faydalanamayacak.

Bu düzenleme ile cezanın caydırıcılığı artırılmakta ve toplumda oluşan “cezasızlık algısı”na karşı net bir adım atılmaktadır. Özellikle kısa süreli hapis cezalarında da artık fiili hapis yatılması zorunlu hale gelmiştir.

Mükerrer Suçlarda İyi Hal ve Tahliye İmkânı 2025

Yeni infaz düzenlemesi, suçunu tekrarlayan (mükerrer) hükümlülere de belirli şartlarla tahliye yolunu açıyor. Mevcut sistemde aynı suçu tekrar işleyen kişiler, koşullu salıverme gibi iyi hal indirimlerinden yararlanamıyor veya çok sınırlı şekilde yararlanıyordu. Yeni düzenlemeye göre ise mükerrir bir hükümlü, cezasının 3/4’ünü (dörtte üçünü) iyi hâlli olarak cezaevinde geçirirse koşullu salıvermeden faydalanabilecek. Yani geçmişte bir sabıkası olup yine suç işleyen bir kişi, cezasının büyük bölümünü iyi halle tamamladıktan sonra kalan kısmını dışarıda geçirme şansına sahip olacak (bu konunun ayrıntısı ve hesaplama örneği aşağıda ele alınmıştır).

Yukarıdaki maddeler, yeni infaz düzenlemesinin genel çerçevesini çizmektedir. Şimdi bu düzenlemenin detaylarına, kimleri kapsadığına ve kimleri kapsam dışında bıraktığına bakalım.

Yeni İnfaz Paketinde Hangi Suçlar Kapsam Dışında Kalıyor?

Yeni infaz düzenlemesinin getirdiği indirim ve esnekliklerden her suç tipi yararlanamayacak. Kanun koyucu, toplum güvenliğini ciddi biçimde tehdit eden veya kamu vicdanında affedilmesi zor görülen bazı suçları bu kolaylıkların dışında tutmaktadır. Özellikle terör suçları ve örgütlü suçlar yeni infaz hükümlerinin sağladığı avantajlardan kapsam dışında bırakılmıştır.

Terör Suçları

Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar (örneğin terör örgütü üyeliği, terör amacıyla eylem yapma v.b.) hiçbir şekilde erken açık cezaevine geçiş veya ek denetimli serbestlik indiriminden yararlanamayacaktır. Bu suçları işlemiş hükümlüler için infaz süreleri, mevcut kanundaki sıkı şartlara göre uygulanmaya devam eder.

Örgütlü Suçlar

Suç işlemek amacıyla örgüt kurma, yönetme veya örgüt faaliyeti çerçevesinde suç işleme gibi çıkar amaçlı suç örgütü kapsamındaki fiiller de düzenleme dışı bırakılmıştır. Örneğin, mafya tipi örgüt kurma/yönetme suçundan hüküm giyen ya da bir suç örgütü adına suç işleyen kişiler, yeni infaz indirimlerinden faydalanamayacaklardır.

Ağır Suçlar ve Özel Kanunlarda Belirtilen İstisnalar

Her ne kadar yeni düzenleme bu bölümde özellikle terör ve örgütlü suçları vurgulasa da, infaz uygulamalarında geleneksel olarak kapsam dışı tutulan bazı diğer suçlar da vardır. Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, kadın ve çocuklara karşı şiddet suçları veya uyuşturucu ticareti gibi suçlar önceki infaz düzenlemelerinde özel düzenlemelere tabi idi. Yeni paket, genel olarak terör ve örgütlü suçlar dışındakilere odaklansa da, bu tür katalog suçların da infaz indirimleri konusunda ayrı uygulamaları olabileceğini unutmamak gerekir. Ancak bu metnin odağı olan 2024-2025 düzenlemelerinde özellikle belirtilen kapsam dışı gruplar terör ve örgütlü suçlardır.

Özetle, yeni infaz indirimi ve erken tahliye imkânları, şiddet içermeyen ve örgüt bağlantısı olmayan adi suçlar için geçerli olacak; vatana ihanet, terör eylemleri, organize suç faaliyetleri gibi ağır suçları işleyenler eskiden olduğu gibi cezalarının büyük kısmını cezaevinde geçireceklerdir. Bu yaklaşım, bir yandan ceza infazında eşitlik ve toplum güvenliği dengesi gözetilirken, diğer yandan daha düşük profilli suçlar için rehabilitasyon odaklı bir esneklik tanımayı amaçlamaktadır.

Yeni İnfaz Paketinde Denetimli Serbestlik ve Açık Cezaevi Geçişlerinde Değişiklikler

Yeni düzenlemeyle birlikte denetimli serbestlik uygulamasında ve açık cezaevine geçiş koşullarında önemli değişiklikler yapılıyor. Bu değişiklikler, hükümlülerin cezaevinde kalma sürelerini azaltmaya, topluma dönüşlerini hızlandırmaya ve ceza infaz sistemindeki eşitsizlikleri gidermeye yönelik adımlar içeriyor:

31 Temmuz 2023 öncesi suçlarda 3 yıl erken geçiş: Yukarıda da belirtildiği gibi, suçu 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işleyen ve hükmü kesinleşerek cezaevine girmiş olan hükümlülere, 3 yıl erken tahliye imkânı getirilmektedir. Bu erken tahliye iki aşamalı gerçekleşecektir: Açık cezaevine erken geçiş ve ardından denetimli serbestliğe erken ayrılma. Normal şartlarda kapalı cezaevinde kalması gereken süreyi doldurmadan, bu kişiler 3 yıl önceden açık ceza infaz kurumuna geçebilecekler. ¹ Açık cezaevi, kapalıya göre daha serbest bir ortam olup hükümlülerin dış dünya ile daha fazla bağlantı kurabildiği, çalışma ve izin haklarının olduğu bir kurumdur. Ardından, açık cezaevine geçmelerini takiben, normal koşullu salıverme tarihlerinden 3 yıl daha erken bir tarihte denetimli serbestliğe ayrılarak cezaevinden çıkabilecekler. Bu sayede toplam infaz sürelerinden 3 yıllık bir fiili indirim sağlanmış olacak.

Kaynak: ¹ Yeni İnfaz Paketi

Açık Cezaevinde Asgari Kalış Süresi Şartı

3 yıl erken denetimli serbestlik uygulamasından faydalanmak için, ilgili hükümlülerin cezalarının son kısmını bir süre açık cezaevinde geçirmeleri gerekiyor. Adalet Bakanlığı’nın açıklamasına göre, hükümlünün cezasının süresine göre en az 3 ayını açık cezaevinde geçirmesi şartı aranacak. Yani erken tahliye edilebilmesi için kapalı cezaevinden doğrudan dışarı çıkmak yerine, önce kısa bir süre açık cezaevine alınacak ve orada belirli bir süre iyi halli olarak kalması gerekecek. Bu şart, hükümlünün topluma tamamen dönmeden önce bir geçiş süreci yaşamasını ve izlenmesini sağlıyor.

Denetimli Serbestlikte Cezaevinde Kalma Şartı

Yeni infaz düzenlemesiyle gelen en önemli değişikliklerden biri, denetimli serbestlik için cezaevinde kalma şartının getirilmesidir. Daha önce bazı hükümlüler, hesaplamalar sonucunda cezaevine neredeyse hiç girmeden doğrudan denetimli serbestlikle tahliye olabiliyordu. Özellikle kısa süreli hapis cezalarında, koşullu salıverme ve 1 yıllık denetimli serbestlik düşüldüğünde fiilen hapse girmeme durumları olabiliyordu. Yeni dönemde bu uygulama sona eriyor. Artık hiç kimse “cezaevine uğramadan” tahliye olmayacak. Denetimli serbestlikten yararlanabilmek için hükümlünün önce cezasının belirli bir oranını cezaevinde çekmesi gerekecekiktibasdergisi.com. Taslak düzenlemede bu oran, ya cezanın 1/10’u (yani %10’u) veya 1/8’i (%12.5’i) olarak öngörüldü. Nihai düzenlemede hangi oranın benimseneceği yasayla belirlenecek; ancak her hâlükârda çok kısa cezalar da dahil olmak üzere hükümlüler bir miktar hapiste kalmak zorunda kalacaklar. Örneğin, 10 ay (yaklaşık 0,8 yıl) hapis cezası alan bir kişi eski sistemde cezaevine girmeden denetimli serbestlikle cezasını tamamlayabilirken, yeni sistemde 1/10 kuralı uygulanırsa en az 1 ay, 1/8 kuralı uygulanırsa en az 1,25 ay kadar cezaevinde kalışı olmadan tahliye olamayacaktır. Bu düzenleme, kamuoyunda oluşan “cezasızlık algısını” gidermeyi ve caydırıcılığı artırmayı hedefleyen bir adımdır.

Denetimli Serbestlik Süresinin Genişletilmesi

İyi hâlli hükümlülerin denetimli serbestlikte geçirebilecekleri azami süre de artırılıyor. Özellikle Covid-19 döneminde uygulanan 1 yıllık denetimli serbestlik süresine ek olarak tanınan ekstra süre (örneğin 3 yıl) yeni düzenlemede kalıcı hale getiriliyor. Yani, normalde kalan son 1 yılını denetimli serbestlikle geçirebilen bir hükümlü, eğer 31 Temmuz 2023 öncesi suç işlemişse, son 4 yılına kadar (3 yıl ekstra ile birlikte) dışarıda geçirebilecek demektir. Tabii bu durum, cezanın büyüklüğüne göre değişmekte; cezası çok uzun olmayan hükümlüler için fiilen denetimli serbestlik süresi bu kadar uzun olmasa da, ilke olarak bu imkân tanımlanmıştır.

Özetle, yeni infaz paketiyle açık cezaevi ve denetimli serbestlik evreleri öne çekilmekte ve genişletilmektedir. Hükümlüler daha erken açık kuruma ayrılıp topluma hazırlanmaya başlayabilecek, ardından denetimli serbestlik sayesinde dışarıda denetim altında kalarak cezalarının kalanını tamamlayabilecektir. Bu değişiklikler, cezaevlerinin nüfusunu azaltmayı ve hükümlülerin topluma kazandırılmasını kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.

Yeni İnfaz Paketi ile İnfaz Süresi Nasıl Hesaplanacak? 2025

Yeni infaz paketi ilebirlikte, bir mahkûmun fiilen cezaevinde kalacağı süreyi hesaplama yöntemi de bazı yenilikler içeriyor. Bu hesaplamada dikkate alınması gereken adımlar ve kavramlar şöyledir:

Koşullu Salıverme (Şartlı Tahliye) Süresi

Koşullu salıverme, hükümlünün cezasının belirli bir kısmını iyi halle tamamladıktan sonra, kalan kısmını dışarıda geçirmesine olanak tanıyan şartlı tahliye uygulamasıdır. Mevcut yasa hükümlerine göre (önceki infaz düzenlemeleriyle belirlenen) birçok suç için koşullu salıverme oranı 1/2 (cezanın yarısı) olarak uygulanır. Yani 10 yıl ceza alan bir ilk suç hükümlüsü, iyi halli ise 5 yılını cezaevinde geçirdikten sonra şartlı tahliye olabilir. Ancak bazı ağır suçlar için bu oran daha yüksektir (örneğin terör suçlarında genellikle 3/4 uygulanır) ve mükerrir suçlular için de daha ağır bir oran benimsenmiştir. Yeni düzenleme, ilk suçlar için 1/2 kuralını korurken, tekrar suç işleyenler (mükerrirler) için 3/4 kuralını netleştirmiştir. Yani mükerrir bir hükümlü cezasının %75’ini cezaevinde geçirmek zorundadır. Örneğin 8 yıl cezaya mahkûm olmuş mükerrir bir kişi, koşullu salıverilme hakkı elde etmek için 6 yılını iyi halli olarak cezaevinde tamamlamalıdır. Bu süreyi doldurduktan sonra koşullu salıverme ile tahliye edilebilir.

Denetimli Serbestlik Süresi

Denetimli serbestlik, hükümlünün cezaevinde geçirmesi gereken sürenin son kısmını, belirli denetim şartlarıyla dışarıda geçirmesini sağlayan uygulamadır. Normalde (önceki uygulamada) bir hükümlü, koşullu salıverme tarihine 1 yıl kala cezaevinden çıkıp denetimli serbestliğe ayrılabiliyordu. Yeni düzenleme ile denetimli serbestlik süresi bazı durumlarda uzatılmıştır. Özellikle 31 Temmuz 2023’ten önce suç işleyenler için 3 yıl ek denetimli serbestlik imkânı tanımlandığından, bu kişiler koşullu salıverme tarihlerinden toplam 3 yıl önce denetimli serbestliğe çıkabilecekler. Denetimli serbestlik süresinin ne kadar olacağı, cezanın toplam uzunluğuna ve hükümlünün durumuna göre değişir. Hesaplama yaparken:

Önce hükümlünün koşullu salıverme tarihini belirlemek gerekir (cezanın yarısı mı, 2/3’ü mü, 3/4’ü mü olduğuna göre değişir). Bu tarihe kadar hapiste kalması gereken süredir.

Ardından, yeni düzenlemedeki iyileştirmeleri uygularız. Eğer hükümlü 31 Temmuz 2023 öncesi bir suçtan hükümlü ve kapsam dahilinde ise, koşullu salıverme tarihinden 3 yıl geri giderek denetimli serbestliğe ayrılabileceği tarihi hesaplarız. (Örneğin, koşullu salıverme tarihi 2028 ise denetimli serbestliğe ayrılma tarihi 2025 olabilir.)

Ancak, bu denetimli serbestliğe erken ayrılma tarihini hesaplarken, hükümlünün cezaevinde asgari kalma süresi koşulunu unutmamalıyız. Yeni kurala göre kişi, toplam cezasının en az %10 (veya koşullara göre %12.5) kadarını cezaevinde çekmeden denetimli serbestliğe çıkamaz. Dolayısıyla, 10 yıl cezası olan biri teorik olarak 3 yıl erken tahliye hakkına sahip olsa bile, en az 1 yılını cezaevinde geçirmiş olmalıdır. Eğer 3 yıl erken formülü bu asgari süreyi karşılamıyorsa, hükümlü yine de en az 1/10 oranında cezaevinde kalmak zorundadır.

Açık Cezaevi Evresi

Hesaplamada bir diğer adım da, hükümlünün kapalı cezaevinden açık cezaevine geçiş süresidir. Genel uygulamada, koşullu salıverilme tarihine belli bir süre kala (genellikle son 1-2 yıl, cezanın türüne göre değişebilir) hükümlüler açık cezaevine ayrılır. Yeni düzenlemede, 31 Temmuz 2023 öncesi suçlar için bu açık cezaevine geçiş süresi 3 yıl öne çekildiğinden, bu durumdaki hükümlüler daha erken açık cezaevine geçecektir. Ancak her hâlükârda, denetimli serbestliğe çıkmadan önce en az 3 ayı açık cezaevinde geçirmek zorundadırlarfacebook.com. Bu süre, kapalıdan açığa geçiş ile dışarıya çıkış arasındaki bir hazırlık evresi olarak hesaplamaya dahil edilir.

Bu adımları bir araya getirdiğimizde, yeni infaz düzenlemesi altında bir hükümlünün toplam infaz yol haritası şöyle belirlenir:

Öncelikle cezanın niteliğine göre koşullu salıverme süresi hesaplanır (1/2, 2/3 veya 3/4). Bu, cezaevinde geçirilmesi gereken toplam süreyi verir.

Sonra, eğer hükümlü yeni düzenlemedeki erken tahliye kapsamındaysa (31 Temmuz 2023 öncesi suçlar gibi), bu hapiste kalma süresinden 3 yıl indirim yapılarak denetimli serbestliğe ayrılma zamanı belirlenir. Bu noktada hükümlü cezaevinden çıkıp denetimli serbestlik tedbiri altında topluma dönebilir.

Çıkıştan önce, hükümlünün bir açık cezaevi süresi olacağı unutulmamalıdır. Kapalı cezaevinde geçirilen sürenin sonunda (erken tahliye durumunda bu daha erken bir tarih olacaktır), hükümlü en az birkaç ay açık cezaevinde kalır.

Hükümlü, denetimli serbestlikte iken, cezasının kalan kısmını dışarıda, toplum içinde denetim altında tamamlar. Bu süre zarfında kurallara uyduğu takdirde, koşullu salıverme şartları yerine getirilmiş sayılarak cezası bitene dek dışarıda kalır. Denetimli serbestlik süresi dolup asıl koşullu salıverme tarihine ulaşıldığında ise hükümlü artık koşullu salıverilmiş olur ve cezasının geri kalanını da serbest olarak (denetim şartları biraz daha hafifleyerek) tamamlar.

Aşağıda, farklı suç türleri ve hükümlü tipleri için yeni infaz sisteminin nasıl uygulandığını gösteren örnek hesaplamalar sunulmuştur.

Yeni İnfaz Paketine Göre Örnek Hesaplamalar 2025

Aşağıda, iki farklı senaryo üzerinden yeni infaz düzenlemesinin pratikte nasıl sonuçlar doğuracağını gösteren örnek infaz hesaplamaları bulunmaktadır. Her bir örnekte, bir hükümlünün cezasını ne kadarını kapalı cezaevinde, ne kadarını açık cezaevinde ve ne kadarını denetimli serbestlikte geçireceği tablo halinde belirtilmiştir. Kullanıcılar kendi durumlarına benzer senaryoları bularak, infaz sürelerini yaklaşık olarak hesaplayabilirler.

Örnek 1: İlk Suç (İlk Kez Suç İşleyen) ve Erken Tahliye Kapsamındaki Hükümlü

Senaryo: Hırsızlık suçu gibi kasten işlenen bir suçtan 10 yıl hapis cezası almış, ilk kez suç işlemiş bir hükümlüyü ele alalım. Suçun işlendiği tarih 2022 (yani 31 Temmuz 2023’ten öncesine denk geliyor). Bu kişi, terör veya örgütlü bir suç işlemediği için yeni infaz düzenlemesindeki erken tahliye imkânlarından faydalanabilecektir.

Bu durumda infaz hesaplaması şöyle yapılır:

Normalde 10 yıl cezanın koşullu salıverme süresi ilk suçlarda yarı orandır. Yani bu hükümlü, 5 yıl hapiste kalması halinde şartlı tahliyeye hak kazanır.

Denetimli serbestlik (eski sistemde):

Klasik uygulamada, bu 5 yıl hapiste kalma süresinin son 1 yılında denetimli serbestlik uygulanabilirdi. Yani kişi 4 yıl hapiste kalıp, 1 yıl denetimli serbestlikle dışarıda geçirebilirdi. Böylece 5. yılda koşullu tahliye olurdu.

Yeni sistemde erken tahliye:

Yeni düzenlemeyle bu kişi 5 yıl yerine 3 yıl daha erken, yani 2. yılda cezaevinden çıkma imkânı kazanacak. Hesaplama: 5 yıl (yarı süre) – 3 yıl (erken çıkış) = 2 yıl hapiste kalış süresi.

Ancak 10 yıl cezanın 1/10’u 1 yıl olduğundan, 2 yıllık hapiste kalış süresi, asgari 1/10 şartını zaten karşılamaktadır (2 yıl > 1 yıl). Dolayısıyla ayrıca bir engel yoktur.

Bu 2 yıl hapiste kalışın da tamamı kapalıda olmayacaktır; erken tahliye için en az 3 ayını açık cezaevinde geçirmek durumundadır.

Aşağıdaki tabloda, bu senaryo için yeni düzenlemeye göre infaz süre dağılımı gösterilmiştir:

Açıklama: 10 yıl ceza alan bu hükümlü yaklaşık 1 yıl 9 ay kapalı cezaevinde kalacak, ardından 3 ay kadar açık cezaevine geçecektir. Toplam 2 yılda cezaevindeki kısmı tamamlanmış olacak. Cezasının kalan 3 yılı (24 aydan 60 aya kadar olan kısım) için denetimli serbestliğe çıkarılacaktır. Bu 3 yıl boyunca dışarıda, denetim altında cezasını infaz edecektir. 5. yılın sonunda koşullu salıverme süresi dolacak ve hükümlü kalan 5 yılını (5 ila 10. yıllar arası) koşullu tahliye altında geçirmeye devam edecektir. Bu kişi fiilen 2. yıldan itibaren serbest kalmış olacağından, yeni düzenleme sayesinde hapiste kalma süresi eskiye kıyasla ciddi oranda azalmıştır (eski sistemde 4 yıl içeride kalması gerekirdi, yeni sistemde 2 yıl kalmıştır).

Örnek 2: Tekrar Suç İşleyen (Mükerrir) Hükümlü

Senaryo: Daha önce sabıkası olan (örneğin geçmişte bir hırsızlık suçu işlemiş ve ceza almış) bir kişi yine hırsızlık yapmış ve bu sefer 8 yıl hapis cezası almış olsun. Bu durumda kişi mükerrir suçlu sayılır. Suç tarihi bu örnekte önemli olmaksızın, mükerrir olduğu için erken tahliye kapsamı uygulansa bile infaz hesaplamasında özel kurallar geçerli olacaktır. Yeni düzenleme, mükerrir suçluların koşullu salıvermeye hak kazanabilmeleri için cezalarının 3/4’ünü cezaevinde iyi halli olarak geçirmelerini şart koşuyor.

Bu örnekte infaz hesaplaması şu şekilde olur:

8 yıl cezanın koşullu salıverme oranı, mükerrir olduğu için 3/4’tür. Yani hükümlü 6 yılını cezaevinde geçirmek durumundadır ki şartlı tahliyeye hak kazanabilsin.

Mükerrir suçlarda, geçmişteki infaz yasalarında da denetimli serbestlik uygulaması son derece sınırlıydı. Yeni düzenleme sonrasında da erken tahliye (3 yıl indirim) kuralı mükerrirler için uygulanmaz. Bu kişi, cezasının 6 yılını doldurmadan tahliye olamaz. Denetimli serbestlik, koşullu salıverme tarihine sadece kısa bir süre kala uygulanabilir veya hiç uygulanmayabilir.

Pratikte, bu hükümlü 6 yıllık infaz süresinin büyük kısmını kapalı cezaevinde geçirip, son birkaç ayını açık cezaevinde tamamlayabilir. Denetimli serbestlikten ise yararlanamayacağı için, 6 yılı doldurana kadar cezaevinden çıkamayacaktır.

6 yılın sonunda koşullu salıverme ile tahliye edildiğinde, kalan 2 yılını dışarıda koşullu tahliye koşullarıyla tamamlar.

Bu senaryonun infaz süre dağılımı tabloda özetlenmiştir:

Açıklama: 8 yıl hapis cezası olan mükerrir hükümlü, yaklaşık 5,5 yıl kapalı cezaevinde kalacaktır. Koşullu salıverilme tarihine doğru, kalan 6 ay civarındaki sürede açık cezaevine geçiş yapabilir. Toplamda 6 yılını (72 ay) ceza infaz kurumlarında tamamladıktan sonra, şartlı tahliye ile serbest kalacaktır. Denetimli serbestlikten yararlanamamıştır, çünkü mükerrir suçlarda erken tahliye öngörülmemiştir. Bu kişi, 6 yıl hapiste kalıp tahliye olduktan sonra kalan 2 yılını (6. yıldan 8. yıl bitimine kadar) şartlı tahliye koşulları altında dışarıda geçirecek ve cezası böylece sona erecektir. Yeni düzenleme, mükerrir kişiler açısından ceza infazında çok büyük bir indirim getirmemekte, ancak iyi hal göstermeleri şartıyla 3/4’ünü tamamladıklarında tahliye olabilmelerini netleştirmektedir (önceden birçok mükerrir, kâğıt üstünde tahliye hakkı olsa da pratikte cezaevinde daha uzun kalabiliyordu).

İnfaz Hukuku ve İnfaz Hesaplama Nedir?​

İnfaz hesaplama, hapis cezasına çarptırılan bir kişinin cezaevinde ne kadar kalacağını belirlemek için kullanılan bir yöntemdir. Bu hesaplama, suç türü, ceza süresi, suç tarihi ve kişinin özel durumu gibi kriterlere göre değişir. Yargılama sonucu verilen hapis cezası ve infaz hukuku kapsamında belirlenen esaslar dikkate alınarak kişinin ne kadar süre kapalı ve açık cezaevinde kalacağı, denetimli serbestlikten ne kadar yararlanabileceği gibi detaylar bu yöntemle hesaplanır. İnfaz hesaplaması yaparken; 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu ve 5402 sayılı Denetimli Serbestlik Kanunu gibi yasalar dikkate alınır. Bunun dışında Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ve Adalet Bakanlığı genelgeleri de hesaplama yöntemlerini etkileyebilir. Her suç tipi için geçerli olan koşullu salıverilme oranları, denetimli serbestlik süresi ve bihakkın tahliye süreleri birbirinden farklıdır.

Örneğin, uyuşturucu ticareti suçu için belirlenen koşullu salıverilme oranı 3/4 iken, diğer adi suçlarda bu oran 2/3 olarak uygulanabilir. Ayrıca, süreli hapis, müebbet hapis ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezaları için farklı infaz süreleri uygulanır. İnfaz sürecinin başlaması için verilen cezanın kesinleşmesi ve hükümlünün cezaevine girmesi gerekir. Bu süreçte, mahkemenin kararı kesinleştikten sonra infaz savcılığı tarafından ilgili işlemler başlatılır ve hesaplama yapılır. Hükümlünün yaşı, suç tarihi ve ceza türü de infaz süresini etkileyen diğer önemli unsurlar arasındadır. İnternet üzerinden sunulan infaz hesaplama araçları ile bireyler, kendi yatar sürelerini hesaplayabilir ve hukuki süreç hakkında ön bilgi sahibi olabilirler. İnfaz hukuku, mahkemelerce verilen cezaların nasıl ve ne şekilde yerine getirileceğini belirleyen bir hukuk dalıdır. Eğer siz de infaz hesaplama ve yatar süreleri hakkında detaylı bilgi almak istiyorsanız, Ayboga Avukatlık web sitesini ziyaret edebilirsiniz.

İnfaz yatar hesaplama programı ile, suç tarihinizi, mükerrirlik durumunuzu, yaşınızı ve istenen diğer bilgileri girmeniz gerekmektedir. Akabinde program sizin için 2024 yılında infaz yatar hesaplaması yapacaktır. Ortaya çıkan hesap sonucunda kaç yıl yatarınızın olduğunu, kapalı ve açık cezaevinde geçireceğiniz süreleri ve denetimli serbestlikten yararlanma hakkınız, detaylı bir şekilde raporlayıp size sunulacaktır. İnfaz yatar hesabı programı, sürekli değişen mevzuata göre güncellenmektedir. 2024 güncel infaz yatar hesaplaması için aşağıdaki ilgili kutucuklar doğru bir şekilde doldurun. Bu program ile yatar hesaplama, infaz hesaplama, denetimli serbestlik hesaplama işlemi yapabilirsiniz. Hapis Cezası Aldım Kaç Yıl Yatarım? Sorunuzun cevabı için ücretsiz hesaplama programımızı kullanabilirsiniz.

Detaylı İnfaz Hesaplama Tablosu 2025

Aşağıdaki tabloda “İstisnai suçlar hariç” belirli sürelerde ceza alındığında “Kaç Yıl Yatarı Olduğu“, “Koşullu Salıverilme Süresi” ve “Denetimli Serbestlik Süresi” olmak üzere tüm detayları güncel 2024 verilerine göre inceleyebilirsiniz. Buradaki tablodaki veriler bilgilendirme amaçlıdır. Belirli durumlara göre cezaların süreleri değişiklik gösterebileceği için bir avukat yardımıyla hesaplama yapmanızı öneririz.

Yıl ve Aylara Göre “Ceza Aldım Ne Kadar Yatarım” 2025

hfcm id=”23″]

İnfaz Hesaplama Örnekleri – Güncel 2025

Örnek 1: 6 Yıl Ceza Alan Bir Kişinin İnfaz Hesaplaması

Yetişkin bir hükümlünün kesinleşen ve istisna kapsamınsa olmayan 6 yıllık bir hapis cezasında 1/2 koşullu salıverilme indiriminden yararlanması halinde cezaevinde kalacağı süre 3 yıl olmakta ve buna 3 yıllık denetimli serbestlik süresi eklendiğinde hükümlü Açığa Ayrılma Yönetmeliği’nin Geçici 1’inci maddesi gereği 3 gün cezaevinde kaldıktan sonra infaz hakiminin vereceği denetimli serbestlik kararı ile cezaevinden çıkacaktır.

Örnek 2: 7 Yıl Ceza (Çocuk Hükümlü) Alan Bir Kişinin İnfaz Hesaplaması

2018 yılında 16 yaşında işlediği bir suçtan dolayı 3 ay cezaevinde tutuklu kalan çocuk hükümlü hakkında istisna suçlar kapsamında olmayan bu suçtan dolayı verilen 7 yıllık bir cezanın infazında koşullu salıverilmeye esas olmak üzere cezasında 1/2 indirim uygulandığında cezaevinde koşullu salıverilme tarihine kadar geçireceği süre 3 yıl 6 ay olacaktır. Çocuk hükümlünün cezaevinde kaldığı 3 aylık sürede yukarıdaki hesap çerçevesinde 1 gün, 2 gün olarak dikkate alındığında 6 aylık bir süre daha cezasından düşülecektir ve geriye cezaevinde koşullu salıverilme tarihine kadar kalan süresi 3 yıl olacaktır. Bu noktada koşulların bulunması halinde hükümlü çocuk hakkında 3 yıllık denetimli serbestlik süresi eklendiğinde Açığa Ayrılma Yönetmeliği Geçici 1 ‘inci maddesi gereği çocuk hükümlü 3 gün cezaevinde kaldıktan sonra Cezaevi idaresi tarafından düzenlenecek İdare ve Gözlem Kurulu raporundan sonra çocuk hükümlünün talebi üzerine infaz hakiminin vereceği denetimli serbestlik kararı ile cezaevinden çıkacaktır.

Örnek 3: 12 Yıl Ceza (Uyuşturucu Madde Ticareti) Alan Bir Kişinin İnfaz Hesaplaması

Kişi, Türk Ceza Kanunu kapsamında “uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapmak” suçu nedeniyle yakalanmış ve bu suçtan dolayı 12 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Uyuşturucu suçları için infaz yasası daha sıkıdır. Ancak örneğimizde koşullu salıverilme oranı olarak 3/4 uygulanacaktır. Kaan’ın aldığı 12 yıllık hapis cezasından, koşullu salıverilme kapsamında 3/4 oranında indirim yapılır ve böylece 9 yıl ceza indirimi yapılır. Bu durumda Kaan, kalan 3 yıl hapis cezasını çekmek üzere cezaevinde kalır.

Örnek 4: 10 Yıl Ceza (Nitelikli Dolandırıcılık) Alan Bir Kişinin İnfaz Hesaplaması

Kişi, Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında “nitelikli dolandırıcılık” suçunu işlemiştir ve bu suçtan dolayı 10 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Infaz hesaplamasına göre, Emre’nin aldığı 10 yıllık hapis cezasından koşullu salıverilme indirimi uygulanır. Koşullu salıverilme kapsamında, cezanın yarısı kadar indirim yapılır ve böylece 5 yıl hapis cezası kalır. Bu 5 yıldan 3 yıllık denetim süresi düşülür, böylece Emre cezaevinde 2 yıl yatar.

Örnek 5: 15 Yıl Ceza (Cinsel Saldırı) Alan Bir Kişinin İnfaz Hesaplaması

Kişi, Türk Ceza Kanunu kapsamında “cinsel saldırı” suçundan yakalanmış ve bu suç nedeniyle 15 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Cinsel suçlar ciddi suçlar kategorisinde yer aldığından, infaz süreçleri genellikle daha katı takip edilir. Bu durumda Selim’in cezasına koşullu salıverilme oranı 2/3 olarak uygulanır. Selim’in aldığı 15 yıllık hapis cezasından 2/3 oranında indirim yapılır, bu da 10 yıl indirim anlamına gelir. Dolayısıyla, Selim kalan 5 yıl hapis cezasını çekmek üzere cezaevinde kalır. Bu süreden sonra, 1 yıllık bir denetim süresi uygulanır. Sonuç olarak Selim, 4 yıl boyunca ceza infaz kurumunda kalmış olur. Bu örnekte, Kişi’nin cinsel saldırı suçundan dolayı başlangıçta aldığı ceza miktarı, sonrasında uygulanan indirimler ve denetim süreci gösterilmiştir.

İnfaz Hesaplama Formülü – Hesaplama Nasıl Yapılır? 2025​

Toplam Ceza Süresi (T) : Suç için verilen toplam hapis süresi (yıl olarak)
Koşullu Salıverilme Oranı (K) : Suç türüne göre belirlenen oran (örneğin, 1/2, 2/3, 3/4)
Denetimli Serbestlik Süresi (D) : Ceza süresinden 1 yıl veya suç türüne göre belirlenmiş süre çıkarılır.

İnfaz Hesaplama Formülü ile Hesaplama Yapımı

Koşullu Salıverme Süresi = T x K
Kalan Süre = T – (T x K)
Denetimli Serbestlik Uygulandıktan Sonra Cezaevinde Kalma Süresi = Kalan Süre – D

Örnek:
– Toplam Ceza Süresi (T): 10 yıl
– Koşullu Salıverilme Oranı (K): 1/2
– Denetimli Serbestlik Süresi (D): 1 yıl

Hesaplama Adımları:
1. Koşullu Salıverme Süresi = 10 x 1/2 = 5 yıl
2. Kalan Süre = 10 – 5 = 5 yıl
3. Cezaevinde Kalma Süresi = 5 – 1 = 4 yıl

Sonuç: Hükümlü toplamda 4 yıl cezaevinde kalacaktır.

Denetimli Serbestlik Nedir?

Denetimli serbestlik kurumu, belirli şartları taşıyan hükümlünün, toplum yaşamına uyum sağlamasını kolaylaştırmayı amaçlayan veya özgürlüğünü kısıtlamak yerine uygulanan, kişinin bireysel durumu göz önüne alınarak belirlenen ve mağdurda oluşan suçun etkilerini en aza indirmeyi hedefleyen ceza adalet sistemi olarak tanımlanabilir. Denetimli serbestlikten yararlanan hükümlü cezasının tamamını veya bir kısmını ceza infaz kurumu dışında geçirecek ve bu süre içerisinde aşağıda bahsedilecek olan denetim şekillerine tabi olacaktır. Böylece sosyal çevresi ve toplumsal hayattan kopmadan denetim marifetiyle, hükümlünün ıslahı sağlanabilecektir. Bu sistem hükümlünün, toplum içinde denetim ve takibinin yapıldığı, iyileştirilmesi ve topluma kazandırılması için ihtiyaç duyulan her türlü hizmet, program ve kaynakların sağlandığı bir infaz rejimidir.

İnfaz, Yatar Hesaplamasında Denetimli Serbestlik Süreleri

Ceza adalet sisteminde denetimli serbestliğin önemli bir yere sahip olma­ sının temel nedeni, cezanın infazı sürecinde hükümlünün aldığı cezanın bireyselleştirilmesine yaptığı katkıdır. Çağdaş ceza hukukunun temel amaçlarından birisi suç işleyen kişinin sosyalleştirilerek tekrar topluma kazandırılması olduğu için, hükümlünün işlemiş olduğu suçtan dolayı ıslah edilmesi için ancak bireyselleştirme gerekmektedir. Denetimli Serbestlik Hesaplama Nasıl Yapılır? Bu yazımızdaki programı kullanarak öğrenebilirsiniz.

Denetimli Serbestlik Yoluyla Cezaların İnfazının Genel Şartları

Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere ceza infaz sistemimizde koşullu salıverme ve denetimli serbestlik tedbirleri kişilerin mahkum olduk­ ları suç türlerine göre farklı düzenlemelere tabi tutulmuştur. Bununla birlikte hükümlünün denetimli serbestlikten yararlanmasına ilişkin genel koşullar 5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesinde açıkça belirlenmiştir. Buna göre;

1. Hükümlünün açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitimevinde bulunması,
2. Hükümlünün koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalması,
3. Hükümlünün iyi halli olması
4. Hükümlünün talebinin bulunması halinde kişi denetimli serbestlik tedbirinden faydalanabilir.

Denetimli Serbestlikten Yararlanmak İçin Cezanın Açık Ceza İnfaz Kurumunda İnfaz Ediliyor Olması Şartı

5275 sayılı Kanunun 105/A maddesindeki düzenleme uyarınca denetimli serbestlik infaz usulünden faydalanmak için, hükümlünün cezasının açık ceza infaz kurumunda infaz ediliyor olması gerekmektedir. Ancak hükümlü, açık ceza infaz kurumunda kalmaya hak kazanmış ve kendisi dışındaki diğer şartlardan dolayı açık ceza infaz kurumuna geçmesi gerekirken kapalı ceza infaz kurumunda kalmaya devam ediyorsa, bu infaz usulünden aynı şekilde faydalanabilecektir.  Bu kapsamda açık ceza infaz kurumunda bulunan veya açık ceza infaz kurumunda kalmaya hak kazanmış ve kendisi dışındaki diğer şartlardan dolayı açık ceza infaz kurumuna geçmesi gerekirken kapalı ceza infaz kurumunda kalmaya devam eden hükümlülerin talebi halinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına diğer şartları da taşımaları halinde karar verilebilecektir.

Açık Ceza İnfaz Kurumunda Geçirilecek Süre Ne Kadardır? Açık Ceza İnfaz Kurumunda Geçirilecek Süre

15.04.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7242 sayılı Kanun’un 46’ncı maddesi ile 5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesinin l ‘inci ve 2’nci fıkralarında değişiklik yapılmıştır. l05/A maddesinde değişiklik yapılmadan önce hükümlünün denetimli serbestlik infaz usulünden yararlanabilmesinin diğer bir şartı ise hükümlünün açık ceza infaz kurumunda 6 ay kesintisiz olarak kalınası zorunluluğuydu. Ancak 5275 sayılı Kanun’a 6411 Kanun’un 13’üncü maddesi ile eklenen Geçici 4’üncü madde ile denetimli serbestlikten yararlanabilmek için öngörülen 6 ay kesintisiz açık cezaevinde bulunma koşulunun 31.12.2015 tarihine kadar uygulanmaması hüküm altına alınmıştı. Bu süre, 6655 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik ile 31.12.2020 yılına kadar uzatılmıştı. Bu kapsamda açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartlarını taşımasına rağmen kendi dışındaki sebeplerle açık ceza infaz kurumuna ayrılmayan hükümlülerle ilgili olan ve bu halinin altı ay kesintisiz devam etmesini öngören şart da Geçici 4’üncü madde ile kaldırılmıştı. Bu düzenlemelerle hükümlülerin, açık ceza infaz kurumunda 6 ay kalmadan, yani açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartlarını taşıdığı anda resmi işlemlerin tamamlanma hızına göre açık ceza infaz kurumuna ayrılma hakkı kazandığı gün içerisinde bile denetimli serbestlik ceza infaz usulünden faydalanması mümkündür.

Denetimli Serbestlikten Yararlanmak İçin Hükümlünün Koşullu Salıverilmesine Bir Yıl veya Daha Az Süre Kalması Şartı

Hükümlünün denetimli serbestlik yoluyla cezaların infazı usulünden yararlanabilmesi için aranan diğer bir koşul ise, hükümlünün koşullu salıverilmesine l yıl veya daha az süre kalmış olmasıdır. Diğer koşulların da bulunması halinde hükümlü, koşullu salıverilmesine kalan bir yıl veya daha az cezasını denetimli serbestlikte geçirecek ve devamında koşullu salıvermeden faydalanacaktır. Yani bu infaz usulünden faydalanan hükümlü, koşullu salı­ verilmesine kadar bir yıl veya daha az olan süreyi denetimli serbestlik infaz usulünden faydalanmak suretiyle, koşullu salıverilme sürecinin başlamasından sonraki süreyi ise koşullu salıverilme kapsamında geçirecektir.

671 sayılı KHK İle Denetimli Serbestlikte Geçirilecek Sürenin Uzatılması

Bu konuda ilk düzenleme 21 Temmuz 2016 tarihinde OHAL ilan edilme­ sinden sonra 17.08.2016 tarihinde yürürlüğe giren 671 sayılı KHK ile yapılmıştır. 671 sayılı KHK’nın 32’nci maddesi ile 13.12.2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’a aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. Eklenen Geçici Madde 6’ya göre, 01.07.2016 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından; 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun kasten öldürme suçları (madde 81, 82), üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104, 105), özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138), uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu (madde 188) ve İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar hariç olmak üzere, bu Kanun’un

1. 105/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan “bir yıl “!ık süre “iki yıl”,
2. 107’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “üçte iki “lik oran “yarısı”, olarak uygulanacaktır.
3. İnfaz Hesabına Esas Alınacak Denetimli Serbestlik Sürelerinin Belirlenmesi

Denetimli serbestlik süresinin belirlenmesi noktasında yapılan bir diğer geçici düzenleme ise 7242 sayılı Kanun’dur. 7242 sayılı Kanun’un 52’nci maddesi ile yeniden düzenlenen Geçici 6’ncı madde uyarınca

3.2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından denetimli serbestlik;
9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun kasten öldürme suçları (madde 81, 82 ve 83),
Üstsoya, alt­ soya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları, neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu (madde 87, fıkra iki, bent d),
İşkence suçu (madde 94 ve 95),
Eziyet suçu (madde 96),
Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104 ve 105),
Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138),
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu (madde 188) ve
İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar hariç olmak üzere,

105/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan “bir yıl”lık süre, “üç yıl” olarak uygulanacaktır.

Bu düzenlemeye göre 30.03.2020 tarihine kadar işlenen ve istisna tutulan suçlar dışındaki suçlardan hükümlü olanlar koşullu salıverilmelerine 3 yıl veya daha az süre kalmış olması halinde denetimli serbestlik ceza infaz usulünden faydalanacaktır.

0-6 Yaş Çocuğu Bulunan Kadın Hükümlülerin Denetimli Serbestlik Süresi

Sıfır-altı yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile yetmiş yaşını bitirmiş hükümlüler hakkında 105/A maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “iki yıl”lık denetimli serbestlik süresinin “dört yıl” olarak uygulanacaktır.

5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesinin üçüncü fıkrasındaki düzenleme uyarınca 0-6 yaş arasında çocuğu bulunan kadın hükümlülerin diğer şartları da taşıması halinde koşullu salıverilmelerine iki yıl veya daha az süre kalmış olması halinde denetimli serbestlik ceza infaz usulünden faydalanabilmeleri mümkündür. Görüldüğü üzere normal koşullardan farklı olarak bu hükümlü grubu için koşullu salıverilmelerine “iki yıl veya daha az süre kalmış olması” şartı getirilmiştir. Böylelikle normal hükümlülere göre bir yıl daha erken denetimli serbestliğe ayrılmaları mümkün kılınmıştır.

65 Yaşını Bitirmiş Hükümlülerin Denetimli Serbestlik Süreleri

Maruz kaldığı ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatını yalnız idame ettiremeyen altmışbeş yaşını bitirmiş hükümlülerin koşullu salıverilmeleri için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken süreler, azami süre sınırına bakılmaksızın 105/A maddesinde düzenlenen denetimli serbestlik tedbiri uygulanması şeklinde yeni düzenleme getirilmiştir.

Maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle ha­ yatlarını yalnız idame ettiremeyen hükümlüler bakımından da denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasında farklı koşullar öngörülmüştür. 5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesinin üçüncü fıkrasındaki düzenleme uyarınca ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettireme­ yen ve koşullu salıverilmesine üç yıl veya daha az süre kalan hükümlüler, diğer şartları da taşımaları halinde denetimli serbestlik infaz usulünden yararlanabilirler.

Çocuk Mahkumların Denetimli Serbestlik Sürelerinin Hesaplanması

Yapılan düzenleme ile 30.3.2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından, tabi olduğu infaz rejimine göre belirlenen koşullu salıverilme süresinin hesaplanmasında,

Hükümlünün 15 yaşını dolduruncaya kadar ceza infaz kurumunda geçirdiği 1 gün, 3 gün;
Hükümlünün 18 yaşını dolduruncaya kadar ceza infaz kurumunda geçirdiği 1 gün, 2 gün olarak dikkate alınacaktır.

15.04.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7242 sayılı Kanun’un 46’ncı maddesi ile 5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesinin l ‘inci ve 2’nci fıkralarında değişiklik yapılmıştır. Değişiklik öncesi 105/A maddesinin 1-b fıkrası gereğince çocuk hükümlüler için denetimli serbestlik ceza infaz usulünün uygulanması için çocuk eğitimevinde toplam cezasının beşte birini tamamlaması gerekirken, Kanun’un 105/A maddesinde yapılan değişiklikle çocuk hüküm lüler için çocuk eğitimevinde toplam cezanın beşte birini tamamlama şartı yürürlükten kaldırılmıştır. Yeni düzenleme ile birlikte çocuk eğitimevinde bulunan ve koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi halli çocuk hükümlülerin talebi halinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına karar verilebilecektir.

671 sayılı KHK’nın 32’nci mad­ desi ile 5275 sayılı Kanun’a eklenen Geçici 6’ncı madde ile 01.07.2016 tarihine kadar işlenen ve istisna tutulmayan suçlardan (maddede bazı suçlar istisna tutulmuştur) mahkum olan çocuk hükümlüler yönünden Kanunun 105/A maddesinin birinci fıkrasındaki bir yıllık denetimli serbestlik süresinin iki yıl olarak uygulanacağı belirtilmiştir. Böylece koşullu salıverilmesine iki yıl ve daha az süre kalan iyi halli çocuk hükümlülerin cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmını denetimli serbestlik kapsamında infaz etmeleri sağlanmıştır.

Denetimli Serbestlikten Yararlanmak İçin Hükümlünün İyi Halli Olması Şartı (Hapis Cezasının İnfazında Cezaevi Kurul Kararı) Nedir?

Hükümlünün denetimli serbestlikten faydalanması için gereken diğer bir koşul ise hükümlünün açık ceza infaz kurumunda geçirdiği süreyi iyi halli olarak geçirmiş olmasıdır. Koşullu salıverilmeden faydalanmak için gerekli olan iyi halin varlığı burada da söz konusudur. Buna göre, hükümlünün iyi haline ceza infaz kurumu idare ve gözlem kurulu karar verecektir.

Cezaevi kurul kararı ne zaman sonuçlanır?

Cezaevi kurul kararı, kurul toplantısının yapılma tarihinden itibaren 6 saat içerisinde sonuçlanmaktadır.

Cezaevi Kurulu kaç günde bir yapılır?

Cezaevi kurul toplanma günleri, şehirden şehre göre değişmekle beraber, ortalama olarak 3 günde 1 toplanmaktadır.

Denetimli Serbestlikten Yararlanmak İçin Hükümlünün Açığa Ayrılma Dilekçesi Vermesi Şartı

Yukarıdaki koşulların varlığının bulunmasının yanında hükümlü hakkında denetimli serbestlik ceza infaz usulünün uygulanabilmesi için hükümlünün talepte bulunması gerekir. Hükümlünün talepte bulunması ve öngörülen sürelerin tamamlanmış olması halinde hükümlünün iyi halini tespit eden ceza infaz kurumu idare ve gözlem kurulu hükümlü hakkındaki dosyayı denetimli serbestlik kararını verecek olan infaz hakimliğine gönderecektir. Burada önemli olan husus kişinin işlediği tek bir suçtan farklı yaptırımı içeren cezalar da olsa bir kez denetimli serbestlikten faydalanabileceğidir.

Adli Para Cezalarının Ödenmemesinden Dolayı Hükümlüler Hakkında Denetimli Serbestlik Ceza İnfaz Usulünün Uygulanması

Adli para cezasının ödenmemesi nedeniyle hapis cezasına çevrilen hükümlünün bu hapis cezası farklı şekilde infaz edilecektir. Buna göre hükümlünün iki saat çalışması karşılığı bir gün olmak üzere kamuya yararlı bir işte çalıştırılmasına karar verilir. Günlük çalışma süresi, en az iki saat ve en fazla sekiz saat olacak şekilde denetimli serbestlik müdürlüğünce belirlenir.

Görüldüğü üzere 18.6.2014 tarihli ve 6545 sayılı Kanun’un 81’inci mad­ desi ile yapılan değişiklikle birlikte ödenmeyen adli para cezalarının denetimli serbestlik sistemi çerçevesinde kamuya yararlı bir işte çalıştırılması suretiyle infazı esası getirilmiştir. Bu düzenleme, kamuya yararlı çalıştırma karar sayılarında ciddi bir artış sağlayarak çalışma yaptırımının uygulanmasını genişletmiştir.

Ancak hükümlünün, ödenmeyen adli para cezasının kamuya yararlı bir işte çalıştırılmak suretiyle infazı sürecinde, hükümlünün hakkında hazırlanan programa ve denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerilerine uymaması halinde, çalıştığı günler hapis cezasından mahsup edilerek kalan kısmın tamamı açık ceza infaz kurumunda yerine getirilecektir.

Diğer taraftan infaz edilen hapsin veya kamuya yararlı işte çalışmanın süresi, adli para cezasını tamamıyla karşılamamış olursa, geri kalan adli para cezasının tahsili için ilam, Cumhuriyet başsavcılığınca mahallin en büyük mal memuruna verilir. Bu makamlarca 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’a göre kalan adlı para cezası tahsil edilir. Ancak hükümlü adli para cezasını öderse cezaevinden çıkarılır ya da kamuya yararlı işte çalışma yükümlülüğü sona erer.

Örgütlü Suçta Ya Da Terör Suçundan Hükümlü Olan Kişilerle İlgili Denetimli Serbestlik Tedbirinin Uygulanması

Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılma Yönetmeliği’nin “Kapalı kurumdan açık kuruma ayrılacak hükümlüler”‘ kenar başlıklı 6’ncı maddesinin ikinci fıkrasındaki düzenlemede yer alan ”terör ve örgütlü suçlardan hükümlü olup açık kurumlara ayrılabilmek için, ayrıca mensup oldukları örgütten ayrıldıkları idare ve gözlem kurulu kararıyla tespit edilmesi” koşulu kişinin açık cezaevine ayrılabilmesi için getirilen bir ek özel koşuldur. Bu ek koşul, 5275 sayılı Kanun’da yer almayan ve yönetmelikle getirilen bir düzenlemedir. Bu koşul kanunda yer alan genel koşullar içinde yer alan  hükümlünün iyi halli olması” koşulu çerçevesinde bir koşul da değildir. Uygulamada örgütlü suçtan ya da terör suçu hükümlülerinin mensup oldukları örgütten ayrılıp ayrılmadığı hususu cezaevi idare ve gözlem kurulu tarafından yapılan tespit ve değerlendirmelere yer verilen samimiyetin tasdiki kararı ile belirlenmektedir.

Yargılama Aşamasında Etkin Pişmanlıktan Faydalananlar Bakımından Denetimli Serbestlik Tedbirinin Uygulanması

Açık Cezaevi ne Ayrılma Yönetmeliği’nin özel düzenleme getirdiği hususlardan biri de yargılama aşamasında etkin pişmanlıktan faydalanan örgütlü suç ya da terör suçu hükümlüleridir. Açık Cezaevine Ayrılma Yönetmeliği’nin 6/2-c maddesindeki; “29/7/2003 tarihli ve 4959 sayılı Topluma Kazandırma Kanunu, 30/7/1999 tarihli ve mülga 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleri ile Mücadele Kanununun 14 üncü maddesi ve 5237 sayılı Kanunun 221 inci maddesinden yararlananların koşullu salıverilme tarihine iki yıldan az süre kalınası” düzenlemesi uyarınca yargılama sürecinde etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanan hükümlüler bakımından açık ceza evine ayrılmak için koşullu salıverilmelerine iki yıldan az süre kalması yeterlidir.

Denetimli Serbestliğin İhlali Durumunda İzlenecek Yasal Yol Nedir? Denetimi Yakan Kişi Nasıl İtiraz Edebilir? Denetim İhlalinin Cezası Nedir?

Kanun koyucunun belirlediği belli durumların gerçekleşmesi halinde denetimli serbestlik kararı geri alınacaktır. 7242 sayılı Kanun’un 46’ncı maddesi ile değişik 5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesinin altıncı fıkrası gereğince hükümlünün;

Ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra, talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne beş gün içinde müracaat etmemesi,
Hakkında belirlenen yükümlülüklere, denetimli serbestlik müdürlüğünün hazırladığı denetim ve iyileştirme programına, denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerileriyle hakkında hazırlanan denetim planına uymamakta ısrar etmesi,
c) Ceza infaz kurumuna geri dönmek istemesi halinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, koşullu salıverilme tarihine kadar olan cezasının infazı için açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine de, denetimli serbestlik müdürlüğünün bulunduğu yer infaz hakimi tarafından karar

7242 sayılı Kanun’un 46’ncı maddesi ile değişik 5275 sayılı Kanun’un 105/A-6 maddesi gereğince denetimli serbestlik tedbirinin ihlal edilmesi nedeniyle hükümlü artık kapalı ceza infaz kurumu yerine açık ceza infaz kurumuna gönderilecektir. Yine 105/A-6 maddesinde 7242 sayılı Kanun’un 46’ncı maddesiyle yapılan değişiklikle açık ceza infaz kurumuna gönderme kararı denetimli serbestlik müdürlüğünün bulunduğu yer infaz hakimi tarafından verilecektir.

Hükümlü İçin Belirlenen Yükümlülüklerin İhlal Edilmesi  (Denetimli Serbestlik Yükümlülük İhlali)

5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesinin beşinci fıkrasına göre denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından hükümlü hakkında birtakım yükümlülükler belirlenecektir. Denetimli serbestlik müdürlüğünün hükümlü hakkında hazırladığı denetim ve iyileştirme programına, denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerilerine ve hakkında hazırlanan denetim planına hükümlü uymalıdır. Hükümlünün bu yükümlülüklere uyma­ makta ısrar etmesi halinde denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine infaz hakimi tarafından, koşullu salıverilme tarihine kadar olan cezasının in­ fazı için açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilecektir. Burada hükümlü denetimli serbestliğe ayrıldığı tarih ile son ihlali gerçekleştirdiği tarih arasında cezasını infaz etmiş sayılacak ve bu denetimli serbestlikte geçen cezanın düşümü ile kalan kısım esas alınarak koşullu salıverilme tarihine kadar açık ceza infaz kurumuna alınacaktır.

Denetim Süresi İçerisinde Hükümlünün Yeni Dosyadan Ceza İlamı Gelmesi Durumu

Yeni gelen ilamda ceza miktarı üç yılın altında ise çağrı kağıdı çıkarılması gerekir. Gönderilen çağrıya uymadığı ya da denetimli serbestlik müdürlüğünün bu konudaki tebliğine rağmen 10 gün içinde Cumhuriyet başsavcılığına müracaat etmemesi halinde hükümlü hakkında yakalama emri çıkartılacaktır.

Denetimli serbestlik müdürlüğüne de yazı yazılarak hükümlünün yakalama emri ile arandığı belirtilerek kolluk ile irtibat kurularak yakalanması, ayrıca tedbire uymadığı takdirde tedbirin kaldırılması için müzekkere yazılması talep edilecektir. Hükümlünün yakalanarak ceza infaz kurumuna alınmasının ardın­ dan eğer hükümlünün denetimde bulunan dosyası gönderilmemiş ise dene­ timli serbestlik müdürlüğünden denetim kaydının kapatılarak infaz evrakının gönderilmesi istenilecektir.

Denetimli Serbestlik Yükümlülüklerinin İhlali İtiraz

Yukarıda da belirtildiği üzere 5275 sayılı Kanun’un 105/A maddesinin beşinci fıkrasına göre denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından hükümlü hakkında birtakım yükümlülükler belirlenecektir. Denetimli serbestlik müdürlüğünün hükümlü hakkında hazırladığı denetim ve iyileştirme programına, denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerilerine ve hakkında hazırlanan denetim planına hükümlü uymalıdır. Hükümlünün bu yükümlülüklere uymamakta ısrar etmesi halinde denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine infaz hakimi tarafından, koşullu salıverilme tarihine kadar olan cezasının infazı için açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilecektir. Burada hükümlü denetimli serbestliğe ayrıldığı tarih ile son ihlali gerçekleştirdiği tarih arasında cezasını infaz etmiş sayılacak ve bu denetimli serbestlikte geçen sürenin düşümü ile kalan kısım esas alınarak koşullu salıverilme tarihine kadar açık ceza infaz kurumuna alınacaktır.

Burada denetimli serbestlik müdürlüğünün uyarı ve ihtarları birer idari işlem olmaları nedeniyle Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu’nun (DSHK) “Şikayet ve itiraz” kenar başlıklı 18’inci maddesi gereğince müdürlükler ile koruma kurullarının idari nitelikteki eylem ve işlemlerine karşı infaz hakimliğine şikayette bulunulabilir. Aynı şekilde bu Kanun’un uygulanması kapsamında verilmiş olan hakim kararları ile kanunun gösterdiği hallerde mahkeme kararlarına karşı itiraz yolu açıktır.

Koşullu Salıverilme Nedir?

İnfaz – yatar hesaplaması yapılırken hükümlünün hangi oranda koşullu salıverilmeden yararlanacağı büyük önem taşımaktadır.  Koşullu salıverilme, hükümlünün mahkum olduğu sürenin bir kısmını cezaevinde iyi halli olarak geçirmesi halinde geri kalan süreyi belirli koşullar altında cezaevi dışında geçirebilmesini ve bu sürenin bitiminde de cezanın tamamının infaz edilmiş sayılacağı sonuçlarını doğuran bir sistemi ifade etmektedir.

İnfaz – Yatar Hesaplamasında Koşullu Salıverilme Oranı

Çağdaş ceza hukukunda hapis cezasının amacı, bireyin işlemiş olduğu suçtan dolayı pişman olmasını, toplumla tekrar bütünleşmesini sağlamak ve cezanın infazı aşamasında onu iyileştirme programına tabi tutmak suretiyle topluma kazandırmak amacıyla birey ile toplum arasında bozulan ilişkiyi yeniden tesis etmektir. Ceza adaleti sistemi içerisinde cezanın infazıyla güdülen bu amaçların sağlanabilmesini sağlayan kurumlardan birisi de koşullu salıverilmedir.

Koşullu Salıverilme Şartları

Bir mahkumun (hükümlünün), koşullu salıverilmeden yararlanabilmesi için birtakım şartların gerçekleşmesi gerekmektedir. Koşullu salıverilmeden yararlanmak için gerekli şartlar şunlardır:

1. Hükümlünün cezaevinde infaz süresince iyi halli olması gerekmektedir.
2. Cezanın belli bir kısmının cezaevinde geçirilmiş olması gerekmektedir.
3. Koşullu Salıverilme Kararı Verilmesi Hükümlünün İyi Halli Olması Şartı

Hükümlünün koşullu salıverilmeden faydalanabilmesi için aranan temel koşul hükümlünün iyi halli olmasıdır. İyi hal şartı aranmadan kanunda öngörülen sürelerin sırf dolması neticesinde hükümlülerin infaz kurumundan salı­ verilmesi, koşullu salıverilmenin otomatikleşmesine ve bu kurumdan beklenen amaçların gerçekleşmemesine neden olur. Bu yüzden iyi halin tespitine azami özen gösterilmeli, iyi hali tespit edilmeyen hükümlülerin infaz kurumundan zamansız salıverilmesine fırsat verilmemelidir.

Cezaevi Kurulu Kararıyla İyi Halin Tespiti ve Kurul Kararına İtiraz Nedir?

Hükümlülerin cezalarının koşullu salıverilme hükümleri uygulanarak infazına karar verilmesinde 5275 sayılı İnfaz Kanunu’nun 89’uncu maddesi gereğince Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulu’nca iyi hal değerlendirmesi yapılacaktır. Bu değerlendirmeye esas olacak ilkelere ilişkin Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik 29.12.2020 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelik hükümlerine bakıldığında; idare ve gözlem kurulu tarafından iyi halin belirlenmesine esas olmak üzere en geç altı ayda bir değerlendirme yapılacaktır. Bu değerlendirme yapılırken hükümlülerin ceza infaz kurumlarında bulunduğu tüm aşamalarda ceza infaz kurumlarının düzen ve güvenliği amacıyla konulmuş kurallara uyup uymadığı, haklarını iyi niyetle kullanıp kullanmadığı, yükümlülükleri eksiksiz yerine getirip getirmediği, uygulanan iyileştirme programlarına göre toplumla bütünleşmeye hazır olup olmadığı, tekrar suç işleme ve mağdura veya başkalarına zarar verme riskinin düşük olup olmadığı hususları dikkate alınacaktır.

İdare ve gözlem kurulu hükümlü hakkında iyi hal kararı verirken hükümlünün:

• Ceza infaz kurumlarının düzen ve güvenliği amacıyla kurulmuş kurallara içtenlikle uyması,
• Haklarını iyi niyetle kullanması,
• Yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmesi,
• Uygulanan iyileştirme programlarına göre de toplumla bütünleşmeye hazır olması,
• Tekrar suç işleme ve mağdura veya başkalarına zarar verme riskinin düşük olması

Yönetmeliğin 110’uncu maddesinde yer alan düzenleme uyarınca hükümlü hakkında verilmiş ve henüz kaldırılmamış olan disiplin cezaları koşullu salıverilmeye engel teşkil eder. Ancak başlatılan disiplin soruşturması henüz tamamlanmamış olur ve hükümlünün koşullu salıverilme süresi dolmuş olursa, bu durumdaki hükümlünün iyi halli olup olmadığının takdiri idare ve gözlem kuruluna aittir. Hükümlünün iyi hali: olduğuna ve olmadığına ilişkin kararlara karşı 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu’na göre şikayet yoluna gidilebilmesi mümkündür.

İnfaz – Yatar Hesaplamasında Koşullu Salıverilme Oranı Nedir?

Hükümlünün cezaevinde geçireceği sürenin yani infaz(yatar) süresinin hesaplanmasında öncelikle denetimli serbestlik süresinin belirlenmesi gerektiğini belirtmiştik. İnfaz hesabı yapılırken denetimli serbestlik süresine ek olarak koşullu salıverilme oranlarının da tespit edilmesi önem arz etmektedir. Aşağıda detaylı şekilde yatar hesaplaması için geçerli güncel koşullu salıverilme oranlarına yer verilmiştir.

İnfaz Hesaplamasında Koşullu Salıverilme İçin Genel Kural

7242 sayılı Kanun’un 48’inci maddesi ile 5275 sayılı Kanun’un koşullu salıverilmenin düzenlendiği 107’nci maddesinde süreli hapis cezalarının infazında köklü değişiklikler yapılmıştır.  Buna göre;

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olanlar otuz yılını,
Müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olanlar yirmidört yılını,
Diğer süreli hapis cezaları bakımından ise cezasının yarısını cezaevinde geçirmesi gerekir. Ancak birden fazla süreli hapis cezasına mahkumiyet halinde bu süre en fazla yirmi sekiz yıldır.

Koşullu salıverilme sürelerine ilişkin önemli değişiklikler getiren 7242 sayılı Kanun’un 48’inci maddesi ile 5275 sayılı Kanun’un 107’nci maddedeki üçte ikilik oran yarısı olarak değiştirilmiştir.

Bir hükümlünün kesinleşmiş cezasının infazı hesaplanırken yatar süresi, kural olarak 1/2  koşullu salıverilmes oranı düşülerek hesaplanır. Ancak koşullu salıverilmede 1/2  oranının uygulanmadığı istisnai suçlar bulunmaktadır. İstisna suçlar;

İnfaz Hesaplamasına 2/3 Koşullu Salıverilme Uygulanacak Durumlar

Kanun’da süreli hapis cezası verilen bazı istisnai suçlar bakımından koşullu salıvermeden faydalanma oranı 2/3 olarak belirtilmiştir. Buna göre;

1. Kasten öldürme suçlarından (madde 81, 82 ve 83) süreli hapis cezasına mahkum olanlar,
2. Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçundan (madde 87, fıkra iki, bent d) süreli hapis cezasına mahkum olanlar,
3. İşkence suçundan (madde 94 ve 95) ve eziyet suçundan (madde 96) süreli hapis cezasına mahkum olanlar,
4. Cinsel saldırı (madde 102, ikinci fıkra hariç), reşit olmayanla cin­ sel ilişki (madde 104, ikinci ve üçüncü fıkra hariç) ve cinsel taciz (madde 105) suçlarından süreli hapis cezasına mahkûm olanlar,
5. Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlardan (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138) süreli hapis cezasına mahkum olanlar,
6. Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçlarından (madde 326 ila 339) süreli hapis cezasına mahkum olanlar,
   1/1/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkum olanlar cezalarının 2/3’ünü iyi halli olarak ceza infaz kurumunda infaz etmeleri halinde koşullu salıvermeden faydalanabileceklerdir.

Aynı şekilde; Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan (madde 102, 103, 104 ve 105)

• Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan (madde 188)
• Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faa­liyeti çerçevesinde işlenen suçlardan
• Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan hapis cezasına mahkum olan çocuklar, hakkında koşullu salıverilme oranı üçte iki olarak uygulanır.

İnfaz Hesaplamasına 3/4 Koşullu Salıverilme Uygulanacak Durumlar

5275 sayılı Kanun’un 107’nci maddesinde bazı suçlar bakımından ise 3/4 oranda infaz uygulandıktan sonra hükümlülerin koşullu salıverilmeden faydalanabilecekleri öngörülmüştür. 7242 sayılı Kanun’un 48’inci maddesi ile de 5275 sayılı Kanun’un 107’nci maddesinde koşullu salıverilme için 3/4 oranında infazın öngörüldüğü suçlar şunlardır:

1. Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK 102/2, 103, 104/2-3)
2. Uyuşturucu suçları (TCK 188)
3. Terör suçları (3713 sayılı TMK uygulananlar)dır.

Anılan suçlarda infaz hesaplaması yapılırken koşullu salıverilme 3/4 oranında uygulanacaktır.

Mükerrirlere Uygulanacak Koşullu Salıverilme Oranı (Mükerrer İnfaz Yatar Hesaplaması) Nasıl Belirlenir?

Mükerrirlik hali, cezanın artırılmasını gerektiren bir neden olarak değil, tehlikeli halin bir göstergesi olarak kabul edilmiş ve 5275 sayılı Kanun’un 108’inci maddesiyle tekerrüre diğer sonuçların yanı sıra koşullu salıverilme için infaz kurumunda geçirilmesi gereken süreleri uzatan bir etki tanınmıştır. Haklarında TCK’nın 58’inci maddesi uygulanarak “Mükerrirlere özgü infaz rejimine” karar verilen hükümlüler hakkında, cezanın infazı 5275 sayılı Kanun’un 108’inci maddesine göre yapılacaktır. 7242 sayılı Kanun’la mükerrirlik halinde koşullu salıverilmeye esas alınacak sürelerde de değişiklik yapılmıştır. Buna göre, mükerrirlik halinde kişinin koşullu salıverilmeden faydalanabilmesi için mahkum olduğu

1. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının otuzdokuz yılını,
2. Müebbet hapis cezasının otuzüç yılını,
3. Birden fazla süreli hapis cezasına mahkumiyet halinde en fazla otuziki yılını ve
4. Süreli hapis cezasının üçte ikisini infaz kurumunda iyi halli olarak geçirmesi gerekmektedir.

İkinci kez mükerrirlere özgü infaz rejiminde ise hükümlü koşullu salıverilme hükümlerinden faydalanamaz. Bir başka deyişle almış olduğu hapis cezasının tamamını ceza infaz kurumunda geçirmek zorundadır.

Suç İşlemek İçin Örgüt Kurmak veya Yönetmek ya da Örgütün Faaliyeti Çerçevesinde İşlenen Suçlarda Koşullu Salıverme Tarihi

Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçtan dolayı süreli hapis cezasına çarptırılanlar, cezalarının üçte ikisini infaz kurumunda geçirmeleri halinde koşullu salıverilmeden faydalanabileceklerdir (CGTİHK md. 107/4). Maddenin dördüncü fıkrasındaki koşullu salıverilme oranı daha önce 3/4 olmasına karşın 7242 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle bu oran 2/3’e düşürülmüştür. Bu durumdaki hükümlülerin birden fazla süreli hapis cezasına mahkum edilmeleri halinde ise cezaevinde geçirecekleri süre en fazla otuz iki yıldır (CGTİHK md. 107/4, e). Bunun haricinde hükümlünün;

• Birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya ağırlaş­ tırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezasına mahkumiyeti halinde kırk,
• Birden fazla müebbet hapis cezasına mahkumiyeti halinde otuz­ dört,
• Bir ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkumiyet halinde en fazla kırk, Bir müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezasına mahkumiyet halinde en fazla otuzdört yılını ceza infaz kurumunda geçirmesi gerekmektedir.

Müddetname Nedir?

Müddetname en temel anlamıyla, hükümlünün cezaevinde geçirmesi gereken süreyi, koşullu salıverilme ve denetimli serbestliğe ayrılma zamanını gösteren bir infaz evrağıdır. Müddetname, ilgili infaz savcılığı tarafından hazırlanır.

Müddetname İtiraz Dilekçesi ve İtiraz Nasıl Yapılır?

Müddetnameye itiraz gerekçelerinden biri veya birkaçının bulunması halinde ilgili hükümlü veya vekili tarafından müddetnameyi düzenleyen infaz savcılığının bağlı bulunduğu infaz hakimliğine itirazda bulunulabilir. Müddetname itiraz gerekçelerine örnek vermek gerekirse;

1. Hükümlü cezaevindeyken işlediği fiil suç olmaktan çıkarsa
2. Hükümlünün suçu sonradan uzlaşma kapsamına girerse (infazın durdurulma nedeni) Koşullu salıverilme süresi yanlış hesaplanırsa
3. Denetim süresi yanlış hesaplanırsa (müddetnamede denetimli serbestlik için ayrı bir bölüm bulunmaz)
   Ceza içtiması yanlış uygulanmışsa
4. Tekrar suç işlemeyen bir hükümlünün infazı, mükerrer olarak değerlendirilmişse İnfaz kanunundaki son düzenlemelerle koşullu salıverilme süresi uzatılırsa müddetnameye itiraz edilebilir.

İnfaz hukuku, oldukça sık değişen mevzuatlar çerçevesinde ele alınmaktadır. Ayrıca bireylerin özgürlüklerini doğrudan ilgilendiren bir hukuk dalı olması sebebiyle ayrıca bir önemi haizdir. İnfaz (yatar) süresinin hesaplanmasında Ceza Hukuku ile ilgilenen Ceza Avukatı desteği alınması, cezaevinde geçirilecek sürenin doğru hesaplanmasını sağlayacaktır.