ဗဟိုဘဏ်

ဗဟိုဘဏ်၊ အရံငွေဘဏ်၊ အမျိုးသားဘဏ် (သို့မဟုတ်) ငွေကြေးဆိုင်ရာအာဏာပိုင်အဖွဲ့ ဆိုသည်မှာ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ သို့မဟုတ် ငွေကြေးသမဂ္ဂတစ်ခု၏ ငွေကြေးမူဝါဒကို စီမံခန့်ခွဲသည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ စီးပွားရေးဘဏ်များနှင့် မတူဘဲ ဗဟိုဘဏ်သည် ငွေကြေးအခြေခံကို တိုးမြှင့်ရန် တစ်ဦးတည်းမူပိုင်ခွင့်ကို ပိုင်ဆိုင်သည်။ ဗဟိုဘဏ်အများစုသည် ၎င်းတို့၏ စီရင်ပိုင်ခွင့်အောက်ရှိ စီးပွားရေးဘဏ်များ၏ တည်ငြိမ်မှုကို သေချာစေရန်၊ ဘဏ်ပြေးခြင်း (bank run) များကို ကာကွယ်ရန်၊ အချို့ကိစ္စများတွင် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ မူဝါဒများ၊ ဘဏ်လိမ်လည်မှု၊ ငွေကြေးခဝါချမှု သို့မဟုတ် အကြမ်းဖက်မှုအတွက် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုများကို တားဆီးရန် ကြီးကြပ်မှု သို့မဟုတ် ထိန်းညှိမှုဆိုင်ရာ အာဏာများလည်း ရှိသည်။ အထူးသဖြင့် စီးပွားရေးမတည်ငြိမ်သည့် ကာလများတွင် ငွေကြေးမူဝါဒ ဆုံးဖြတ်ချက်များကို လမ်းညွှန်ရန် မက်ခရိုစီးပွားရေး ခန့်မှန်းချက်များတွင် ဗဟိုဘဏ်များသည် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်သည်။

ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံအများစုရှိ ဗဟိုဘဏ်များကို နိုင်ငံရေးဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုမှ အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာအရ လွတ်လပ်စွာ တည်ထောင်လေ့ရှိသော်လည်း၊ အစိုးရများတွင် ၎င်းတို့အပေါ် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရှိခြင်း၊ ဥပဒေပြုလွှတ်တော်များက စိစစ်မှုများ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဗဟိုဘဏ်များက နိုင်ငံရေးအပေါ် မကြာခဏ တုံ့ပြန်မှုများ ပြသခြင်းတို့ ရှိနေသည်။

ဗဟိုဘဏ် လွတ်လပ်ရေး၊ ဗဟိုဘဏ်မူဝါဒများ၊ ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌများ၏ ပြောဆိုမှုများ သို့မဟုတ် နိုင်ငံတော်၏ မက်ခရိုစီးပွားရေး မူဝါဒများ (ငွေကြေးမူဝါဒနှင့် ဘဏ္ဍာရေးမူဝါဒ) ၏ အခြေခံအချက်များကဲ့သို့သော ကိစ္စရပ်များသည် အချို့သော မူဝါဒချမှတ်သူများ၊ သုတေသီများ၊ နှင့် စီးပွားရေး၊ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ သတင်းမီဒီယာများ၏ အငြင်းပွားမှုနှင့် ဝေဖန်မှုများ၏ အဓိက အာရုံစိုက်ရာများ ဖြစ်ကြသည်။

စာရင်းအင်းများ

စုပေါင်းအားဖြင့် ဗဟိုဘဏ်များသည် ပျမ်းမျှအားဖြင့် တစ်နှစ်လျှင် ရွှေတန်ချိန် ၅၀၀ အောက် (ကမ္ဘာ့တစ်နှစ်တာ ထုတ်လုပ်မှု တန်ချိန် ၂,၅၀၀ မှ ၃,၀၀၀ အတွင်း) ဝယ်ယူကြသည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ဗဟိုဘဏ်များသည် ရွှေ ၃၃,၀၀၀ မက်ထရစ်တန်ကျော်ကို စုဆောင်းထားခဲ့ပြီး၊ ၎င်းသည် တူးဖော်ပြီးသမျှ ရွှေအားလုံး၏ ငါးပုံတစ်ပုံခန့် ရှိကြောင်း Bloomberg သတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့ဗဟိုဘဏ် ပိုင်ဆိုင်မှု၏ ၇၅% ကို တရုတ်၊ အမေရိကန်၊ ဂျပန်နှင့် ယူရိုဇုန်ရှိ အဓိက ဗဟိုဘဏ်လေးခုက ထိန်းချုပ်ထားသည်။ ဘရာဇီး၊ ဆွစ်ဇာလန်၊ ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ ယူကေ၊ အိန္ဒိယနှင့် ရုရှားတို့၏ ဗဟိုဘဏ်များသည် ပျမ်းမျှအားဖြင့် ၂.၅% စီ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ကျန်ရှိသော ဗဟိုဘဏ် ၁၀၇ ဘဏ်မှာ ၁၃% အောက်သာ ပိုင်ဆိုင်ကြသည်။ Bloomberg News မှ ပြုစုထားသော အချက်အလက်များအရ ထိပ်တန်း ဗဟိုဘဏ် ၁၀ ခုသည် ဒေါ်လာ ၂၁.၄ ထရီလီယံ ပိုင်ဆိုင်ထားပြီး၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ်ထက် ၁၀% တိုးလာခဲ့သည်။

အောက်ဖော်ပြပါသည် အကြီးမားဆုံး ၅ ခု၏ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်ဖြစ်သည်။

ရာထူးအဆင့်	ဘဏ်နာမည်	ဌာနချုပ်	စုစုပေါင်းပိုင်ဆိုင်မှု ( အမေရိကန်ဒေါ်လာ ဘီလီယံ)
၁	Federal Reserve စနစ်	ဝါရှင်တန်ဒီစီ	8,349.17
၂	ဂျပန်ဘဏ်	တိုကျို	6,621.18
၃	ဥရောပဗဟိုဘဏ်	Frankfurt က အဓိကပါ။	6,590.00
၄	တရုတ်ပြည်သူ့ဘဏ်	ပေကျင်း	3,450.00
၅	Deutsche Bundesbank	Frankfurt က အဓိကပါ။	3,159.87