اسلام آباد می‌گوید که از سرگیری روابط تجاری با کابل و بازگشایی مرزها مشروط به پایان حمایت طالبان از تروریسم است

وزارت خارجه پاکستان بار دیگر حکومت طالبان را مسوول بسته‌ ماندن مرزها و توقف تجارت با افغانستان دانست. طاهر اندرابی، سخنگوی این وزارت، گفته است که شرط بازگشایی گذرگاه‌های مرزی و از سرگیری تجارت میان دو کشور، توقف آنچه او «حمایت حکومت طالبان از تروریسم» خواند، است.

آقای اندرابی روز جمعه (۳۰ عقرب) در نشست خبری در اسلام‌آباد باردیگر حکومت طالبان افغانستان را متهم کرد که از تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) و ارتش آزادیبخش بلوچ (بی‌ال‌ای) حمایت می‌کند.

او افزود که اسلام ‌آباد اجازه تجارتی را نمی‌دهد که «مجوزی برای کشتن پاکستانی‌ها» باشد.

اختلاف میان دوطر برسر گروه تحریک طالبان پاکستان، روابط کابل - اسلام‌آباد را بیش از هرزمانی پرتنش کرده است.

این اختلافات، نه ‌تنها روابط دیپلماتیک را تیره کرد و مذاکرات را به بن بست رساند، بلکه پیامدهای اقتصادی و انسانی گسترده‌ای نیز در پی داشته است.

سخنگوی وزارت خارجه پاکستان همچنین گفت که سرنوشت پروژه‌های اقتصادی منطقه‌ای مانند تاپی، کاسا ۱۰۰۰ و خط آهن نیز به «حمایت حکومت طالبان» از گروه‌های شبه‌نظامی مخالف پاکستان گره خورده است.

آقای اندرابی گفت که اسحاق دار، معاون نخست وزیر پاکستان، دو بار از کابل دیدار کرد و تلاش‌های صادقانه‌ای برای پیشبرد این پروژه‌ها انجام داده است، اما به گفته وی، موفقیت همه این پروژه‌ها به این بستگی دارد که حکومت طالبان «حمایت و تشویق خود را از گروه‌های تروریستی که از خاک افغانستان فعالیت می‌کنند، متوقف کند».

حکومت طالبان هنوز به اظهار نظر تازه وزارت خارجه پاکستان واکنشی نشان نداده است، اما در گذشته همواره اعلام کرده است که تحریک طالبان پاکستان و سایر گروه‌های مسلح در خاک افغانستان حضور ندارند و اجازه نمی‌دهند از خاک افغانستان علیه هیچ کشوری استفاده شود.

پس از سه دور مذاکرات نسبتاً بی‌نتیجه با پاکستان در دوحه و استانبول که با میانجیگری ترکیه و قطر، مقام‌های حکومت طالبان گفتند که طرف مقابل خواسته‌های «غیرعملی» و «غیرمنطقی» مانند تضمین‌های امنیتی و انتقال شبه‌نظامیان تحریک طالبان پاکستان به افغانستان را مطرح کرد و خواسته‌های آنها را نادیده گرفته است.

مشکلات اقتصادی ناشی از بسته ماندن مرزها

در پی درگیری‌های مرزی ماه گذشته نیروهای طالبان و پاکستان و حملات هوایی به کابل، قندهار و پکتیکا، تمامی گذرگا‌ه‌های مرزی میان افغانستان و پاکستان مسدود است.

تاجران می‌گویند که بسته ماندن مرزها تاکنون بیش از ۱۰۰ میلیون دالر به آنان خسارت وارد کرده و حدود ۲۵ هزار کارگر در مناطق مرزی بیکار شده‌اند.

جنید مقدا، رئیس اتاق مشترک تجارت و صنایع پاکستان و افغانستان، هفته گذشته در نامه‌ای از دولت پاکستان بخواهد برای حل بحران رو به گسترش تجاری با افغانستان فورا دست به کار شود؛ بحرانی که با بسته ماندن طولانی‌مدت گذرگاه‌های مرزی، تجارت میان دو کشور را فلج کرده است.

پاکستان تا چند سال پیش بزرگترین شریک تجاری افغانستان و ارزش مبادلات تجاری دوطرف سالانه به ۲ میلیارد دالر می‌رسید.

اما مشکلات در روابط دوجانبه باعث شده که کابل در سال‌های اخیر به دنبال مسیرهای بدیل تجارتی باشد.

ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیس‌الوزرای حکومت طالبان، هفته گذشته از تاجران افغان خواست ظرف سه ماه تجارت با پاکستان را متوقف کنند.

تلاش حکومت طالبان برای گسترش تجارت با ایران و هند

نورالدین عزیزی، وزیر صنعت و تجارت حکومت طالبان، روز چهارشنبه (۲۸ عقرب) برای بررسی راه‌های گسترش همکاری‌های اقتصادی میان افغانستان و هند، به دعوت مقام‌های هندی وارد دهلی‌نو شد. این دومین سفر یک مقام بلندپایه طالبان به هند طی دو ماه اخیر است.

منابع آگاه به بی‌بی‌سی گفته‌اند کابل در ماه‌های اخیر به‌طور جدی در پی یافتن مسیرهای پایدارتر برای دسترسی به بازارهای منطقه‌ای بوده و گفت‌وگوهای پیش‌رو می‌تواند در باز کردن مسیرهای تازه نقش مهمی داشته باشد.

خان‌جان الکوزی، رئیس اتاق مشترک تجارت افغانستان و پاکستان، در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی گفت اگرچه مسیر پاکستان نزدیک‌ترین راه تجاری افغانستان است، اما با بسته ماندن این مسیر، چابهار بهترین گزینه بدیل به شمار می‌رود.

در روزهای اخیر، آقای عزیزی از امریکا خواسته است معافیت هند برای استفاده از بندر چابهار را تمدید کند. او در سخنرانی‌ در یکی از نمایشگاه‌های کابل هشدار داد که محدود شدن فعالیت این بندر به ضرر بخش خصوصی، مردم و زارعین افغانستان تمام خواهد شد.

آخندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان، اخیرا به خبرگزاری رویترز گفت که «تجارت با ایران در شش ماه گذشته به یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دالر رسیده‌است، بیشتر از تجارت با پاکستان که یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون دالر بود»

عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران نیز از افزایش قابل توجه تجارت میان این کشور با افغانسان خبر داده و گفته است که در حال حاضر میزان مبادلات تجاری دو کشور بیشتر از تجارت ایران با تمام کشورهای اروپایی است.