Store norske leksikon
Store norske leksikon
Logg inn Logg inn
Brukerprofil

fagansvarlig og forfatter

Rolf Theil

Professor em. i lingvistikk; mag.art.

Universitetet i Oslo

Fagansvarlig for Afrikanske språk, Altaiske språk, Amerikanske urfolkspråk, Indoeuropeiske språk, Inuitspråk, Jiddisk, Konstruerte språk, Morfologi, Orientalske språk utenom indisk og iransk, Øvrige språk og språkfamilier, Pidgin- og kreolspråk, Romani-språk, Semittiske språk, Strukturalisme og jung-grammatikk og Uralske språk.

Fagkonsulent for 98 artikler.

Rolf Theil (f. 1946) er frå 2017 professor emeritus i allmenn og afrikansk lingvistikk ved Institutt for lingvistiske og nordiske studium, Universitetet i Oslo (UiO), der han var tilsett frå 1976 til 2016.

Han tok magistergraden i lingvistikk ved UiO i 1975 med støttefaga kinesisk og samisk. Frå 1977 til 1978 studerte han lingvistikk, med hovudvekt på psykolingvistikk, ved University of Alberta i Edmonton, Canada.

Han har vore fagansvarleg i Store Norske leksikon sidan 2016, men har lang røynsle som forfattar av artiklar for fleire andre leksikon, mellom anna Den Store Danske, Caplex, Media og Allkunne.

Dei viktigaste forskingsfelta til Theil er allmenn lingvistikk og afrikansk lingvistikk.

Frå 1979 til 2016 gjorde han lingvistisk feltarbeid i Mali (språket fulfulde), Kamerun (språket nizaa, som han også laga rettskriving for), Etiopia (språka kafa og koorete og omotiske språk generelt) og Zambia (språket subiya). 

I allmennlingvistikken ligg hovudvekta på fonetikk, fonologi, morfologi og semantikk, med ei kognitiv lingvistisk orientering. Dei seinare åra har han vore sterkt oppteken av språk og evolusjon. Han har arbeidt med språk i både Europa, Asia og Amerika.

Gjennom mange år har Theil arbeidd med romani, språket til det norske romanifolket (taterane), og i 2014 gav han ut boka ‹Vandriane rakkrar / Taterne forteller / Taterane fortel›. Han arbeider òg med romanés, språket til dei norske romane (sigøynarane), og gav i 2022 ut ei ABC-bok på romanes, ‹ABC Romani shib›, i samarbeid med Romano kher og Språkrådet. 

Theil har skrive ei rekkje vitskaplege artiklar og bøker. Dei siste femti åra har han vore med å redigere og skrive fleire innføringsbøker i lingvistikk, seinast ‹Språk. En grunnbok (2005) og Språk i skolen. Grammatikk, retorikk, didaktikk.› 3. utg. (2020) – og nyleg ei lærebok i norsk, ‹Hei, jeg heter Norge! Norskopplæring for minoritetsspråklige. Innføringstilbud.› Bd. 1–3. (2019).

Theil er interessert i popularisering av faget sitt, og har halde populærvitskaplege føredrag i mange samanhengar, også radio og fjernsyn og hatt fast språkspalte i mellom anna Klassekampen og VG. Han har nyleg skrive bøkene ‹Skyformasjonane på San Franciscos sørhimmel i grålysninga 30. april 1882 og grunnane til at vi ikkje har sett namn på dei. Reiser mellom språk› (2007) og ‹Dei ukuelege språka› (2011), den siste i samarbeid med Johannes Nymark. I 2022–23 gav han ut tobandsverket ‹Hadelandsdialekta›.

Eksterne lenker

  • hf.uio.no: Rolf Theil
  • Nasjonalt vitenarkiv: Rolf Theil
  • VIAF: Rolf Theil
  • ISNI: Rolf Theil

Siste aktivitet

Theil har oppdatert 401 artikler i Store norske leksikon.

  • interlingua: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 dager siden
  • interlingua: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 dager siden
  • vietnamesisk: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 11 dager siden
  • vietnamesisk: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 11 dager siden
  • morfologi - språkvitskap: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 11 dager siden
  • morfologi - språkvitskap: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 12 dager siden
  • khoisanspråk: Rolf Theil (UiO) godkjente et endringsforslag fra Lars Mæhlum for 12 dager siden
  • perfektum: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for rundt 1 måned siden
  • perfektum: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for rundt 1 måned siden
  • perfektum: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for rundt 1 måned siden
  • perfektum: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for rundt 1 måned siden
  • perfektum: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for rundt 1 måned siden
  • perfektum: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for rundt 1 måned siden
  • perfektum: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for rundt 1 måned siden
  • arameisk: kommentar lagt til av Rolf Theil (UiO) for 2 måneder siden
  • kasus - grammatikk: Rolf Theil (UiO) godkjente et endringsforslag fra André Eilertsen for 3 måneder siden
  • kasus - grammatikk: Rolf Theil (UiO) godkjente et endringsforslag fra André Eilertsen for 3 måneder siden
  • positiv - grammatikk: Rolf Theil (UiO) godkjente et endringsforslag fra Tor-Ivar Krogsæter (UOG) for 5 måneder siden
  • positiv - grammatikk: Rolf Theil (UiO) godkjente et endringsforslag fra Tor-Ivar Krogsæter (UOG) for 5 måneder siden
  • deponens - grammatikk: Rolf Theil (UiO) redigerte og publiserte et endringsforslag fra Tor-Ivar Krogsæter (UOG) for 5 måneder siden
  • infinitt: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 5 måneder siden
  • infinitt: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 5 måneder siden
  • infinitt: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 5 måneder siden
  • infinitt: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 5 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • ablativ - grammatikk: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • ablativ - grammatikk: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • ablativ - grammatikk: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • genitiv - grammatikk: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • genitiv - grammatikk: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • perfektum partisipp: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • perfektum partisipp: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • perfektum partisipp: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • perfektum: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • perfektum: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • perfektum partisipp: kommentar lagt til av Rolf Theil (UiO) for 6 måneder siden
  • uralske språk: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 7 måneder siden
  • uralske språk: Rolf Theil (UiO) godkjente et endringsforslag fra Claudia Bätcke for 7 måneder siden
  • uralske språk: Rolf Theil (UiO) godkjente et endringsforslag fra Claudia Bätcke for 7 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 7 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 7 måneder siden
  • vokativ: oppdatert av Rolf Theil (UiO) for 7 måneder siden
All aktivitet

Forfatter av

Theil er oppført som forfatter av 311 artikler i Store norske leksikon.

  • Uralske språk
    kvensk
  • Samisk
    samisk
  • Morfologi
    kasus - grammatikk
  • Semittiske språk
    arabisk
  • Morfologi
    infinitiv
  • Gresk
    gresk
  • Fonologi
    tonelag
  • Nordsamisk
    nordsamisk
  • Morfologi
    komparativ
  • Samisk
    lulesamisk
  • Samisk
    sørsamisk
  • Romani-språk
    romani - språk
  • Morfologi
    genitiv
  • Morfologi
    konjunktiv
  • Øvrige språk og språkfamilier
    Språk i Europa
  • Islandsk
    islandsk
  • Afrikanske språk
    språk i Afrika
  • Pidgin- og kreolspråk
    kreolspråk
  • Orientalske språk utenom indisk og iransk
    australske språk
  • Semittiske språk
    tigrinsk
  • Semittiske språk
    semittiske språk
  • Romani-språk
    romanes - språk
  • Morfologi
    akkusativ
  • Morfologi
    infinitivsmerke
  • Indoiransk
    urdu
  • Morfologi
    tempus
  • Uralske språk
    finsk
  • Morfologi
    kondisjonalis - grammatikk
  • Morfologi
    futurum
  • Indoiransk
    persisk
  • Semittiske språk
    arameisk
  • Morfologi
    nominativ
  • Amerikanske urfolkspråk
    amerikanske urfolkspråk
  • Jiddisk
    jiddisk
  • Morfologi
    genus - grammatikk
  • Inuitspråk
    inuittisk - språk
  • Samisk
    pitesamisk
  • Keltisk
    walisisk
  • Strukturalisme og jung-grammatikk
    Ferdinand de Saussure
  • Amerikanske urfolkspråk
    quechua
  • Samisk
    skoltesamisk
  • Samisk
    umesamisk
  • Orientalske språk utenom indisk og iransk
    koreansk
  • Ibero-romansk
    katalansk
  • Morfologi
    diminutiv
  • Pidgin- og kreolspråk
    pidgin
  • Konstruerte språk
    esperanto
  • Afrikanske språk
    swahili - språk
  • Romani-språk
    romani-språk
  • Øvrige språk og språkfamilier
    baskisk
Se alle artikler i Store norske leksikon av Rolf Theil