Verenigde Staten

Er wordt stevig gemorreld aan de vrijheid van ondernemen in het marktkapitalisme. Maar het is een overheidsbemoeienis die ons jammer genoeg niet dichter bij een duurzame economie i en samenleving brengt.

Brazilië en de Verenigde Staten hebben recent een poging tot staatsgreep beleefd. Maar de uitkomst in beide landen kan niet meer verschillen.

Zon en wind zijn essentieel voor een duurzame energietoekomst. Die transitie i, van levensbelang om het klimaatgevaar te keren, botst op acute kortzichtigheid. De grootste economie i ter wereld legt zelfs vergunde bijna productierijpe windparken stil.

Zet VS de hernieuwbare energietrein op het verkeerde spoor? En rijdt Europa mee in de laatste wagon… terwijl het ooit de locomotief was van hernieuwbare energie?

Zijn er valabele redenen om het eventuele verdwijnen van USAID te betreuren? Weinig. Want de wereld heeft vooral meer ernstige internationale samenwerking nodig.

De VS moet ook een staatsfonds hebben, zo heeft de nieuwe president beslist – misschien om TikTok te kopen laat hij vallen. Publieke fondsen bestaan in vele landen. Die kampen echter niet met een enorm deficit en hebben geen ambitie om de overheid ver terug te dringen.

Zijn we zo gek om onze vrijheid van communicatie in te leveren bij zogenaamde sociale media i en big tech? Zo vroeg Pala i in 2010. Ja dus, en die gekte bracht onze democratie in gevaar, in 2025 zelfs live op alle schermen, de bazen van X, Meta, Google, Amazon, Apple, OpenAI met de Amerikaanse president. Valt er nog te ontsnappen?

De aanvoerders of aanvoersters van vele grote ondernemingen zijn meestal geen miljardairs. Maar ze slepen elk jaar, dikwijls zelfs elke maand, een multimiljonairs bedrag buiten, zo toont een overzicht van meest overbetaalde CEO’s.

Hoe creëren en verdelen we welvaart zonder ons ruimteschip Aarde i te mishandelen, hoe bewaken we daarbij best het belang van alle mensen, en hoe beslissen we daarover zo democratisch mogelijk?
Die leidraden typeren Pala i, ook deze eigenzinnige nieuwjaarsbrief die verschijnt na de jaarwisseling.

Het is afwachten hoever het terreurregime van president T. ontspoort. De Britse journaliste Carole Cadwalladr, die mee het Cambridge Analytica/Facebook schandaal bekendmaakte, serveert alvast haar lessen voor de 'post-truth world'.

Wie ook VS-president wordt, zeker is dat één kandidaat nooit verkiesbaar mocht zijn maar in de gevangenis thuishoort. Dit weten we over een terreurregime dat al lang gestopt moest zijn… maar nog steeds voortduurt.

Google heeft onwettig gehandeld om zijn online zoekmonopolie te behouden. Een aanklacht over het illegale Google advertentiemonopolie komt voor de rechter in september.

Wie relevante kennis over de verschillende omgang met rechtspopulisme in Zwitserland, VS, Duitsland en bij Brexit apprecieert, kan terecht bij Daniel Kinderman.

In Zuid-Korea is een verklaring aangenomen voor veilige, innovatieve en inclusieve artificiële intelligentie (AI). En er komen meer instellingen om te waken over de veiligheid van AI.

De grootste Zweedse vakbond schaart zich achter de staking van de Tesla werknemers. De weigering van Tesla om een collectieve arbeidsovereenkomst te sluiten, voedt in Noord-Europa al een half jaar een principieel conflict. Inzet is de sociaal gecorrigeerde economie.

Het lijkt er steeds meer op dat Trump zijn slag zal thuishalen terwijl de zgn. Amerikaanse democratie wankelt. Dat stellen Harvard-politicologen Levitsky en Ziblatt in 'Tyranny of the Minority: Why American Democracy Reached the Breaking Point'.

Op 27 oktober 2023 zijn de werknemers van de Tesla servicecentra in Zweden in staking gegaan omdat ze al jaren geen collectieve arbeidsovereenkomst kregen. Drie maanden later staken ze nog altijd.

Vakbonden in Noord-Europa, gevolgd door investeringsfondsen, pikken het niet dat Tesla in Zweden weigert om een collectieve arbeidsovereenkomst te sluiten. Ze steunen de staking van de vakbond IF Metall.

Eerste landenconferentie over mogelijkheden en risico’s van artificiële intelligentie, en de nood aan internationale samenwerking, heeft de Bletchley Declaration opgeleverd. Maar hoeveel overeenstemming is er echt?

Zoutwater dat oprukt in de Mississippi vormt een bedreiging voor het drinkwater van New Orleans. Wat tevoren één keer om de tien jaar gebeurde, doet zich nu twee jaar op rij voor.

Na zes jaar afwezigheid is de VS op 25 juli teruggekeerd in UNESCO. Kan deze VN-organisatie de oude ambitie “om meer voor vrede te betekenen dan welk aantal handelsverdragen ook” waarmaken?

Nu artificiële intelligentie nog sneller oprukt, heeft de Vlaamse Raad voor de Journalistiek een richtlijn klaar, naar eigen zeggen als eerste in Europa. Dat is geen economisch maar alvast toch een deontologisch antwoord op de verhevigde mediastorm die opsteekt.

Bijna was Trumps poging tot staatsgreep geslaagd, aldus de onderzoekscommissie over de aanval op het Capitool. “Denken dat het democratische systeem heeft gewerkt, is gevaarlijk”, waarschuwt Julian Zelizer, "zonder hervormingen is Amerikaanse democratie altijd slechts één stap van een nieuw 6 januari".

Meer dan één miljard euro boete moet de fastfoodmultinational McDonald’s betalen aan de Franse staat wegens belastingontwijking.

De VS als - voorlopig nog - enige supermacht en Amerikaanse internetgiganten als overwinnaars van globalisering en digitalisering… met enkel China als ernstige uitdager. Kan de rest van de wereld nog een ongebonden weg uit?