Democratie

Welke samenlevingen genieten de beste publieke diensten i en goederen? Zij die doelgericht omspringen met hun middelen en kunnen vertrouwen op de gemotiveerde inzet van hun public servants én hun burgers. Dat ontmijnt de bureaucratische val.

34 burgercoöperaties kochten vijf bestaande windmolens op zee, een slimme start. Ze willen er straks nog veel meer bouwen. Dat moet voor een succesvolle energietransitie maar brengt ook risico’s mee. We zoeken antwoorden op essentiële vragen.

Samenlevingen kunnen maar echt welvarend zijn als ze beschikken over prima publieke goederen i en diensten. Toch is de blindheid voor hun belang reuzegroot. Openbare diensten ondervinden steeds meer tegenstand en zelfs regelrechte aanvallen.

Als de Belgische burgercoöperaties via SeaCoop mee de windmolens op zee bezitten, kan dat de samenleving meer greep op haar energie bezorgen. Essentiële voorwaarde: kunnen ze de risico’s aan? Want vele gevaren vragen antwoord. Hoera roepen komt te snel. 

Van publieke goederen i en diensten kan iedereen gebruik maken. Ze zijn van onmetelijk belang voor een goede en welvarende samenleving. Toch groeit al decennia een gevaarlijke onderschatting van hun belang.

Via SeaCoop hebben 34 Belgische energiecoöperaties het equivalent van vijf windmolens op de Noordzee in handen gekregen. Starten met de aankoop van bestaande molens is slim. Maar het zwaarste wacht nog: veel nieuwe molens gebouwd krijgen.

Zijn we zo gek om onze vrijheid van communicatie in te leveren bij zogenaamde sociale media i en big tech? Zo vroeg Pala i in 2010. Ja dus, en die gekte bracht onze democratie in gevaar, in 2025 zelfs live op alle schermen, de bazen van X, Meta, Google, Amazon, Apple, OpenAI met de Amerikaanse president. Valt er nog te ontsnappen?

Hoe creëren en verdelen we welvaart zonder ons ruimteschip Aarde i te mishandelen, hoe bewaken we daarbij best het belang van alle mensen, en hoe beslissen we daarover zo democratisch mogelijk?
Die leidraden typeren Pala i, ook deze eigenzinnige nieuwjaarsbrief die verschijnt na de jaarwisseling.

Wie ook VS-president wordt, zeker is dat één kandidaat nooit verkiesbaar mocht zijn maar in de gevangenis thuishoort. Dit weten we over een terreurregime dat al lang gestopt moest zijn… maar nog steeds voortduurt.

Als burgers gemiddeld veel wenselijker presteren dan verkozen politici inzake empathie, machtswellust, ongebondenheid en onbevangen aandacht, waarom nemen zij dan niet zelf de belangrijke politieke beslissingen?

Wat was zeker essentieel aan 2023? En bleef vaak on(der)belicht? Cruciale sociale conflicten bij o.a. Tesla en in Hollywood, een tech gedomineerde revolutie, wereld in terra incognita, verdeeldheid en geweld in opmars, democratie in nood en soms verrassend weerwerk.

Lessen trekken begint bij de erkenning van wat slecht loopt om zo volop de beste oplossingen te kunnen ontdekken. Een toekomst die duurzaam welvaart en welzijn brengt, is alleen mogelijk als we onze belangrijkste crises echt onder ogen zien en vooral grondig aanpakken.

Maatschappelijke polarisering neemt toe en houdt sociale en klassieke media in de ban. In die conflictueuze wereld blijkt Wikipedia een steeds belangrijker neutrale scheidsrechter. Waar blijft de erkenning als mondiaal cultureel erfgoed?